De zeer hoge inflatie heeft in 2021 de reële waarde van de enorme tegoeden op spaar- en zichtrekeningen fors doen dalen.
De tegoeden op gereglementeerde spaarboekjes zijn in 2021 met 4,2 miljard euro gestegen naar 274, 4 miljard euro, blijkt uit een rondvraag van De Tijd bij negen banken. Als we dat bedrag extrapoleren naar de hele markt, stegen de spaartegoeden naar zowat 300,05 miljard. Het is de eerste keer dat de grens van 300 miljard is overschreden.
De stijging van de spaartegoeden is kleiner dan in 2020. Een van de redenen is dat ING de spaarrekeningen van rechtspersonen heeft omgezet in niet-gereglementeerde rekeningen om niet meer de minimumrente van 0,11 procent te moeten betalen. Bovendien plafonneert ING sinds 1 juli de tegoeden op 250.000 euro per spaarrekening.
De instroom van vers geld op zichtrekeningen was wellicht nog groter dan die op spaarrekeningen. Belfius meldt een toename van 15 procent, Argenta een stijging van 10 procent. Veel spaarders doen niet meer de moeite om geld over te schrijven van de zichtrekening naar de spaarrekening, omdat een spaarboekje nauwelijks meer opbrengt.
De consumptieprijzen zijn tussen december 2020 en december 2021 met 5,71 procent gestegen.
De sterke en aanhoudende groei van de tegoeden op spaar- en zichtrekeningen is opmerkelijk, omdat de inflatie veel hoger is dan de spaarrente. De consumptieprijzen zijn tussen december 2020 en december 2021 met 5,71 procent gestegen. De meeste spaarboekjes brengen slechts 0,11 procent op en de rente op zichtrekeningen is doorgaans nul.
De reële rente (rente min inflatie) op spaar- en zichtrekeningen bedroeg het voorbije jaar dus -5,6 en -5,7 procent. Omdat eind 2020 ruim 295 miljard op spaarboekjes stond en 100 miljard op zichtrekeningen van gezinnen, is de koopkracht van die bedragen in 2021 met 16,5 en 5,7 miljard euro gedaald, in totaal dus 22,2 miljard. Dat verlies aan koopkracht houdt geen rekening met meerwaarden die veel gezinnen hebben geboekt op beleggingsfondsen en aandelen.
Spaarboekjes blijven populair, omdat bedragen tot 100.000 euro zijn beschermd en het geld onmiddellijk opvraagbaar is. Ook de pandemie heeft de tegoeden op spaar- en zichtrekeningen doen stijgen. De maatregelen tegen de verspreiding van het coronavirus hadden een negatieve invloed op de consumptie. Daardoor hebben de gezinnen relatief veel gespaard, zij het minder dan in 2020.
Almaar meer Belgen gaan op zoek extra rendement. Niet alleen de lage spaarrente, maar ook de sterke stijging van de beurzen en de digitale toegang spelen daarbij een rol. Vooral beleggingsfondsen zijn populair. ‘We zien een duidelijke verschuiving van aandelen en obligaties naar fondsen’, zegt BNP Paribas Fortis. Bron: De Tijd