Interview.

“Op 13 oktober zal het budget voor dit jaar op zijn. Daarom komen we die dag massaal op straat”

Op donderdagmiddag 20 april verzamelden meer dan 600 personeelsleden van de Universiteit Gent op een personeelsvergadering. Van hun vakbondsvertegenwoordigers kregen ze uitleg over de besparingsplannen van het universiteitsbestuur. Maar vooral werd een reactie daarop besproken en een actieplan goedgekeurd. We spraken met Lorenzo Eecloo en Tim Joosen van ACOD UGent. 

Interview door Bart Vandersteene uit maandblad De Linkse Socialist

De personeelsvergadering is net achter de rug. De opkomst was groot en voor de tweede keer op een jaar tijd zijn jullie genoodzaakt om actie te voeren tegen besparingen. Wat is er gaande? 

Lorenzo: Vorig jaar voerden we inderdaad al grote acties en organiseerden we een betoging tegen een besparingsplan dat heel gericht groepen werknemers raakte. Nu gaat het bestuur nog een grote stap verder en wil het structureel snijden in het personeelsbestand.  

Tim: Dit was de grootste personeelsvergadering in lange tijd. Veel personeelsleden vrezen terecht voor hun job. Het idee dat het rectoraat het beste voor heeft met de universiteit, personeel en studenten, is ondertussen echt voorbij. 

Wat moeten we ons voorstellen bij dit besparingsplan? 

Tim: Het is drie keer zo groot als dat van vorig jaar toen de universiteit 11 miljoen wilde besparen. Een aantal maatregelen hebben we toen kunnen stoppen. Zo behield het personeel in de kinderdagverblijven hun statuut als UGent personeel. Nu wil de universiteit het drievoudige besparen. Dat zal leiden tot groot jobverlies, zowel bij contractuelen als statutairen. In de centrale administratie staat één op de vijf jobs op de helling.

Lorenzo: Dat gebeurt in een situatie waarbij de werkdruk op heel veel plaatsen al als onhoudbaar wordt ervaren. Er is dus terecht een grote bezorgdheid over de impact van dit plan. Met nog minder personeel hetzelfde werk blijven doen, is volstrekt onmogelijk. 

Tim: De werkdruk zal nog toenemen. Maar het is een illusie te denken dat de dienstverlening er niet onder zal leiden. En bepaalde taken zullen worden doorgeschoven naar andere diensten, dat kan niet anders, waardoor ook daar de werkdruk zal toenemen. 

Hoe was de sfeer op de personeelsvergadering en wat werd er beslist? 

Lorenzo: Het was een heel belangrijk moment. We hebben er de goedkeuring gevraagd voor het alternatief van het vakbondsfront. Volgens ons moet dit plan volledig worden ingetrokken. De budgettaire voorspellingen van het bestuur waren de voorbije jaren altijd veel negatiever dan de realiteit. Als er al moet gesneden worden dan willen wij dat het bestuur elk jaar in het sociaal overleg met een plan en argumentatie komt en dat wij alternatieven kunnen voorstellen. We kregen een volmondig akkoord van de aanwezigen op de personeelsvergadering. En er is een grote actiebereidheid voor de actieweek die we voorstelden in de week van 2 tot 5 mei. 

Tim: We voerden al twee acties de voorbije weken. Maar blijkbaar is het universiteitsbestuur nog niet bereid om te luisteren. Zo’n personeelsvergadering is heel belangrijk om te antwoorden op de soms valse informatie die wordt verspreid, maar ook om duidelijk te maken dat we samen kunnen reageren. Als individu kan je soms angst hebben om tot actie over te gaan. Als je weet dat quasi al je collega’s meedoen, dan kan die angst veranderen in vastberadenheid. Het bestuur schuwt trouwens niet om vuile methodes te gebruiken. Ze ontnamen de vakbonden de mogelijkheid om rechtstreeks berichten te kunnen sturen naar het personeel. Wij kregen al verschillende procedures en blamen voor ons syndicaal werk. Ze proberen het ons zo moeilijk als mogelijk te maken. 

Lorenzo: In 2008 werd een nieuw financieringsdecreet opgesteld door de Vlaamse Regering. De regels die daarin werden opgesteld worden gewoon niet gevolgd. Er zijn onder andere regels voor het verhogen van het budget wanneer de studentenaantallen toenemen, met een kliksysteem. Er zijn regels met betrekking tot de indexering van budgetten. Ondertussen weet iedereen hoe belangrijk een indexering is. De UGent loopt jaarlijks een bedrag tussen de 80 en 100 miljoen euro mis door het systematisch niet naleven van het financieringsdecreet. Over heel het hoger onderwijs gaat het over een bedrag tussen 460 miljoen en 590 miljoen, dat jaarlijks zou moeten worden voorzien bovenop het huidige budget van 2,55 miljard euro. 

Tim: Gedurende vijftien jaar ondertussen is er geen correcte toepassing van het financieringsdecreet. Het begon 15 jaar geleden al met minister Vandenbroucke, de auteur van het financieringsdecreet. Dat ging door onder minister Pascal Smet, ging een versnelling hoger onder Hilde Crevits en nu is er hetzelfde beleid onder Ben Weyts. Hilde Crevits ging ook over tot een verhoging van de inschrijvingsgelden en dat zit er nu ook opnieuw aan te komen. Het staat trouwens expliciet vermeld in het plan van de Gentse rector dat deze piste in de toekomst zal moeten worden bewandeld. 

Komen er op het niveau van het Vlaamse hoger onderwijs acties? 

Lorenzo: Ja, die komen er aan. Die waren er de voorbije jaren ook al vanuit de vakbonden, maar deze kregen op dat moment eerder tegenwerking dan steun vanuit de universiteitsbesturen. Er is dringend nood aan één front van personeel en studenten en besturen van alle hoger onderwijsinstellingen om het geld dat nodig is voor kwalitatief hoger onderwijs op te eisen. Op 13 oktober komt er een grote betoging in Brussel. We kozen die datum symbolisch omdat die dag de budgetten van het hoger onderwijs in feite op zijn. 

Tim: We horen het aan alle universiteiten en hogescholen: ‘het gaat niet meer’. Volgend jaar is een ideaal moment om van ons te laten horen. Er komen verkiezingen en we moeten vaststellen dat op alle bevoegdheden van de Vlaamse regering de problemen torenhoog zijn en zijn toegenomen de voorbije jaren. Het rapport van de Vlaamse Regering is gitzwart. Op alle niveaus van het onderwijs, op vlak van welzijn, jeugd en cultuur, op vlak van openbaar vervoer en sociale huisvesting is de situatie dramatisch slecht en achteruit gegaan. Geen wonder dat de N-VA vandaag graag de discussie over ‘woke’ willen hebben in plaats van over het bilan van haar beleid. De regeringspartijen zullen er alles aan doen om de aandacht af te leiden van de drama’s die ze veroorzaken. Het is dan net aan ons om via sociale actie wel de aandacht te vestigen op de essentie. 

De UGent en het hoger onderwijs staan niet gekend als bastion van strijdsyndicalisme. Maar jullie voerden veel actie de voorbije jaren en kwamen veel in het nieuws. 

Lorenzo: Juist, we kozen met ACOD UGent heel bewust voor een offensieve aanpak en actie. Enkele jaren geleden streden we voor een hoger minimumloon aan de UGent en we wonnen die strijd. Dat was een belangrijk moment waar we met een actieve campagne en mobilisatie toonden wat een vakbond kan betekenen. 

Tim: We bouwen aan een vakbondswerking die de ambitie heeft om de werknemers van de UGent veel directer te betrekken, met een militante benadering, maar ook via regelmatige acties en personeelsvergaderingen. Meer en meer personeelsleden voelen zich daardoor echt aangesproken.

Bron: LSP