Een nieuwe maand, nieuwe maatregelen, wijzigingen van de wetgeving, enz.
Hierbij een kort overzicht.
Een grootschalige hervorming is het niet, maar toch verandert er vanaf 1 januari 2025 een en ander voor je pensioen. Wat wijzigt er precies? “Sommige dingen zijn zo complex dat de pensioendienst ze zelf nog niet kan berekenen.”
- Dienstencheques: tot 700 euro per jaar
Voor een dienstencheque betaal je vanaf 1 januari 10 in plaats van 9 euro. Dat is al een serieuze verhoging, maar daar komt nog bij dat ook de fiscale aftrek van die cheques wegvalt. Je krijgt dus geen deel meer terugbetaald via je belastingen. Dankzij dat systeem betaalde je netto maar 7,2 euro in plaats van 10 voor je dienstencheque.
Als we de oefening maken voor 4 cheques per week, het hele jaar door, dan kom je op een meerkost van 582,4 euro euro. Maar die prijsverhoging is niet alles. Verschillende dienstenchequebedrijven trekken vanaf 1 januari ook hun toeslagen en administratiekosten op. Dat kan de meerprijs per jaar tot boven de 700 euro tillen.
- Elektriciteit en gas: zeker 135 euro per jaar
Er komt voor een gemiddeld gezin 135 euro aan “distributienettarieven” bij op de factuur voor gas en elektriciteit. De Vlaamse energieregulator VREG heeft die tarieven goedgekeurd voor 2025. Het gaat om een stijging met 33 procent tot 120 euro per gezin voor elektriciteit en met 6 procent (15 euro per gezin) voor aardgas.
Die distributienettarieven zijn de kosten die worden aangerekend om elektriciteit en gas tot bij u thuis te krijgen. Een gezin met een elektriciteitsverbruik van 3.500 kWh per jaar en een gemiddelde maandpiek van 4,26 kW betaalt gemiddeld 483 euro (inclusief btw) nettarieven in 2025. Een gezin met een aardgasverbruik van 17.000 kWh per jaar betaalt in 2025 260 euro.
- Water: minstens 60 euro per jaar
De drinkwaterfactuur stijgt in 2025, en een gemiddeld gezin moet rekening houden met een stijging van 60 euro. “Die extra kosten komen vooral door de doorrekening van de kosten om het water te zuiveren”, zegt Carl Heyrman van Aquaflanders, de koepelorganisatie van Vlaamse waterbedrijven.
Het gaat om 113 miljoen euro die de Vlaamse overheid via de waterfactuur wil recupereren, en daar komt nog 33 miljoen bij die de gemeenten – meestal verenigd in intercommunales – in 2025 extra in de factuur mogen verrekenen voor de afvoer van afvalwater. Die twee samen verhogen de kost met 60 euro voor een gemiddeld gezin.
Daarbij kunnen de waterbedrijven zelf ook nog hun tarieven verhogen. De Watergroep startte de procedure om de factuur met 25 euro te doen stijgen per gezin, en met 10 euro per alleenstaande.
- Voeding: tussen de 100 en 260 euro per jaar
Voeding zal naar alle waarschijnlijkheid 2,5 à 3 procent duurder worden in 2025, zegt Pierre-Alexandre Billiet, econoom bij het kennisplatform Gondola en retailprofessor aan de Solvay Brussels School. “De meest pessimistische ramingen gaan uit van 5 procent, de meest optimistische van 2, ik denk dat we ertussenin zullen landen op 2,5 tot 3.”
De uitschieters zijn cacao en koffie, dat zijn producten die de afgelopen maanden al fors gestegen zijn en zullen blijven stijgen. “Ook de suikerprijs zal eind 2025 nog sterk stijgen omdat meer landbouwers stoppen met hun verlieslatende activiteiten, vergelijkbaar met de melk”, zegt hij.
We zullen de stijging van de voedingsprijzen ook zién in de winkelrekken, zegt Billiet. “De retailer neemt altijd een deel van de kostenverhoging op zich, hij kan die niet volledig doorrekenen”, zegt hij. “Maar voor sommige producten gaan de supermarkten de rekening maken: is het de moeite waard om nog al die verschillende chocoladerepen van het huismerk, of al die soorten koffie, te laten produceren als de kosten zo hoog zijn? Ik denk het niet. We gaan naar een verschraling van het aanbod.”
Als je uitgaat van een jaarbudget van ongeveer 5.200 euro per gezin voor voeding (dat was de schatting die statistiekbureau Statbel in 2022 maakte), dan betekent een stijging met twee procent 104 euro extra kosten, een stijging met vijf procent komt neer op 260 euro extra per jaar. “Maar veel gezinnen consumeren meer dan gemiddeld cacao of vlees”, zegt Billiet. “Voor hen zal er dan al snel ruim 300 euro per jaar bijkomen.”
Volgens Billiet zijn groenten en fruit niet veel gestegen in prijs en zullen ze dat ook in 2025 niet doen. “De overheid heeft een gouden kans: verlaag de BTW op groenten en fruit, dat zal mensen écht hun consumptiepatroon doen veranderen. Prijs is de doorslaggevende factor in dat gedrag. Dus als fruit en groenten in prijs verlagen terwijl pakweg vlees en andere producten stijgen, dan zal dat zeker gezondere consumptie stimuleren.”
- Kinderopvang: tot 300 euro per jaar
De kinderopvang wordt in januari duurder omdat de ouderbijdrage geïndexeerd wordt met 3,6 procent. Voor gezinnen met de laagste inkomens stijgt de prijs zo met 1,4 euro per maand (uitgaande van 20 opvangdagen per maand), voor de hoogste inkomens met 25 euro per maand.
De Gezinsbond maakt zich zorgen over die prijsstijging. “We begrijpen dat de ouderbijdragen worden aangepast aan de stijgende levensduurte”, zei woordvoerster Lien Swinnen al. “Maar dan zou het groeipakket wel op dezelfde manier moeten volgen. Dat is nu niet het geval.”
- Postzegels: een paar euro’s per jaar
Vanaf 1 januari wordt de prijs van postzegels weer wat hoger. Een non-priorzegel (uitreiking binnen drie werkdagen) kost dan 1,53 euro per stuk, of 1,49 euro bij een vel van tien stuks. Het tarief voor 2024 was 1,46 euro per stuk. Bij een priorzending (bezorging de volgende dag) gaat de prijs naar 2,37 euro (of 2,33 euro per vel van vijf). Dat is een stijging van 10 cent.
“Voor de meeste gebruikers betekent dit een stijging in kosten van slechts 15 tot 20 cent per maand”, zegt Bpost.
- Verandert de wettelijke pensioenleeftijd ook voor mij?
“Ga er niet zomaar van uit dat je in 2025 op je 65ste met pensioen kan”, laat de federale Pensioendienst weten. “Vanaf 2025 maakt de wettelijke pensioenleeftijd namelijk een sprong van 65 naar 66.”
De wettelijke pensioenleeftijd hangt vooral af van je geboortedatum. “Ben je geboren vóór 1960, dan ligt die op 65 jaar”, zegt Vik Beullens van de Pensioendienst. “Ben je geboren tussen 1 januari 1960 en 31 december 1963, dan ligt die op 66 jaar. En de wettelijke pensioenleeftijd voor wie geboren is in 1964 of later, is 67 jaar.”
“Dit is tien jaar geleden al beslist door de regering en dus totaal geen verrassing”, zegt professor en pensioenexpert Marjan Maes (KU Leuven). “Wie al eens op MyPension keek om te kijken wanneer hij op pensioen kon, zal dat al gezien hebben want die nieuwe gegevens werden al zo toegepast.”
- Kan ik door die wijziging ook pas later op vervroegd pensioen?
“Die regels blijven ongewijzigd”, zegt Vik Beullens. “Je kan vervroegd met pensioen – dus vóór de wettelijke pensioenleeftijd – op je zestigste als je 44 loopbaanjaren hebt. Als je 43 loopbaanjaren hebt, kan het op je 61ste. Na 42 jaren loopbaan kan het vanaf je 63ste.”
- Wat is de nieuwe pensioenbonus die vanaf 2025 uitbetaald wordt en hoe kan ik die verdienen?
“De pensioenbonus is een nettobedrag dat je krijgt als je eigenlijk al met pensioen zou kunnen, maar toch beslist om verder te werken”, zegt Vik Beullens. “Hoe langer je werkt na de datum waarop je het vroegst met pensioen zou kunnen, hoe hoger het bedrag.”
Concreet voor een “gewone” loopbaan van 43 jaar: voor het eerste jaar dat u verder werkt na uw vroegste pensioendatum krijgt u 3.927,5 euro netto. Voor het tweede jaar is dat 7.855 euro. En voor het derde jaar is dat 11.782,5 euro. Na drie jaar voltijds werken na uw vroegste pensioendatum kom je zo dus op een pensioenbonus van 23.565 euro. De pensioenbonus is volledig vrijgesteld van belastingen.
- Wanneer wordt die bonus uitbetaald?
De teller om zo’n bonus op te bouwen is beginnen lopen op 1 juli 2024, laat de Pensioendienst weten. “Je kan de bonus in één keer laten uitbetalen, of in een maandelijks bedrag”, zegt Beullens.
“Maar de uitbetaling zal pas iets worden voor het najaar van 2025, omdat de Pensioendienst nog haar rekenprogramma’s moet aanpassen”, zegt Marjan Maes. “Het gaat om complexe materie die blijkbaar heel veel tijd vergt om geprogrammeerd te krijgen. Dat is op zich jammer. Als het bedoeld is om effectief aan te zetten tot langer werken, helpt het dat de mensen de regeling begrijpen. Maar het is dus ingewikkeld.”
De eerste bonussen zullen dus ten vroegste eind 2025 worden berekend en uitbetaald, laat de Pensioendienst weten.
- De regels rond de minimumpensioenen worden strikter: waarom?
“Er komt een bijkomende voorwaarde bij”, zegt Marjan Maes. “Men heeft eigenlijk een gouden kans gemist om dit stelsel vanaf 2025 te harmoniseren en duidelijker te maken. Maar in realiteit komen er dus gewoon extra regels bovenop de bestaande rond het minimumpensioen. Ook dit onderdeel van de pensioenen wordt dus complexer.”
Concreet: om in aanmerking te komen voor een minimumpensioen als werknemer of zelfstandige moest je tot nu toe al een loopbaan van dertig jaar hebben. Maar er waren veel “gelijkgestelde periodes” – periodes waarin je niet werkte – die tóch meegerekend werden alsof je die gewerkt had. Je kon in theorie tien jaar gewerkt hebben, en daarna 20 jaar op werkloosheid gestaan hebben en dan toch een minimumpensioen krijgen.
“Vanaf 1 januari is er een bijkomende voorwaarde: je moet twintig jaar effectief gewerkt hebben”, zegt Beullens.
“Maar ook nu zijn er nog gelijkgestelde periodes”, zegt Marjan Maes. “Bijvoorbeeld moeder- of vaderschapsverlof, die worden geteld als effectief gewerkte dagen. Het systeem is ook anders voor ambtenaren, loontrekkenden en zelfstandigen. En ook met de nieuwe, nog complexere regels, bestaat nog altijd de mogelijkheid dat je 45 jaar werkt in een gemengde loopbaan – een aantal jaren als ambtenaar, een aantal jaren als werknemer – maar dus géén recht hebt op een minimumpensioen.”
Wat als ik er niet aan uit geraak?
“Het beste wat je kan doen, is de website van de federale Pensioendienst raadplegen”, zegt Marjan Maes. “Daar doen ze echt hun best om deze bijzonder complexe en voor velen onbegrijpbare materie zo helder mogelijk uit te leggen.” Bron: BvL
Vlaamse belastlngdienst
Hieronder vindt u een overzicht van wat er vanaf 1 januari 2025 verandert dat gelinkt is aan de bevoegdheden van de Vlaamse Belastingdienst. Deze wijzigingen werden definitief goedgekeurd door het Vlaams Parlement.
Vlaamse Belastingdienst Voor een uitgebreid overzicht, klik hier.