Een nieuwe maand, nieuwe maatregelen, wijzigingen van de wetgeving, enz.
Hierbij een kort overzicht.
• Vlaamse verkeersbelasting stijgt met 5 procent
De verkeersbelasting in Vlaanderen stijgt vanaf 1 juli met 5,2 procent. Dat is het gevolg van de jaarlijkse indexering. Vorig jaar bedroeg de toename 8,97 procent.
Wat de zogenaamde groene verkeersbelasting betreft, stijgt de minimumbelasting van 48,00 naar 50,49 euro voor auto’s die ingeschreven zijn vanaf 2016. Dat bedrag loopt nog op volgens de CO2-uitstoot, de euronorm en het brandstoftype van de auto: hoe vervuilender de auto, hoe meer de eigenaar moet betalen.
Auto’s die voor 2016 zijn ingeschreven, worden nog belast met vaste bedragen op basis van de cilinderinhoud. Ook die tarieven gaan met 5,2 procent omhoog. Zo ziet de eigenaar van een auto met een cilinderinhoud van 2 liter de verkeersbelasting oplopen van 441,84 naar 464,76 euro. Bij beide voorgaande bedragen komt nog een opdeciem van 10 procent voor de gemeente.
Volledig elektrische wagens en auto’s op waterstof zijn vrijgesteld van verkeersbelasting. Oldtimers – voertuigen die minstens 30 jaar geleden in het verkeer gebracht zijn – worden forfaitair belast tegen 99,99 euro sinds 1 januari. Die taks wordt dit jaar niet aangepast.
Bij de inschrijving van elke auto is eenmalig de belasting op inverkeerstelling (BIV) verschuldigd. Het bedrag hangt af van de milieukenmerken en de ouderdom van de wagen. Ook die taks stijgt door de jaarlijkse indexering met 5,2 procent.
• Maestro-bankkaarten verdwijnen geleidelijk aan
Vanaf 1 juli zullen zowat tien miljoen Maestro-bankkaarten in België geleidelijk uit de omloop genomen worden. De gebruikers krijgen een Debit Mastercard in de plaats. Die kaart is beter voor online winkelen, zegt uitgever Mastercard. De overgang zal maximaal vijf jaar duren.
Maar Maestro werd ontwikkeld voor betalingen in fysieke winkels, en niet voor het digitale tijdperk. Daarom verdwijnt het systeem in Europa en vervangt Mastercard het door de Debit Mastercard. Die kaart lijkt op een kredietkaart, met als verschil dat het geld bij een betaling meteen van de rekening gaat. De kaart wordt volgens Mastercard wereldwijd breder aanvaard dan Maestro en biedt online meer mogelijkheden.
Wie een Maestro-kaart in de portefeuille heeft, moet niets doen. Als de kaart vervalt, zal de bank automatisch de nieuwe debetkaart met een ander en korter kaartnummer toesturen. De kaart blijft gekoppeld aan de zichtrekening en zal op dezelfde manier werken.
Mastercard is met Maestro een dominante speler op de Belgische markt, al heeft marktleider BNP Paribas Fortis twee jaar geleden wel de overstap gemaakt naar concurrent VISA voor zijn debetkaarten.
• Stijging van minimumpensioenen en reeks uitkeringen
Een reeks uitkeringen wordt verhoogd vanaf 1 juli vanwege de indexering en het regeerakkoord over de welzijnsenveloppe.
Het minimumpensioen stijgt vanaf 1 juli met 2 procent, meldt het kabinet van minister van Pensioenen Karine Lalieux (PS). Dat komt overeen met een stijging met 32,74 euro bruto per maand voor een alleenstaande en met 40,91 euro voor een huishouden. De invaliditeitspensioenen voor mijnwerkers stijgen met 2,5 procent.
Volledig werklozen zien hun minimale uitkering stijgen met 1,3 procent of 21,45 euro bruto per maand voor gezinshoofden en 17,38 euro voor alleenstaanden, blijkt uit berekeningen van de christelijke vakbond. De minimumuitkeringen voor tijdelijke werkloosheid stijgen met 3,5 procent.
Ook de werkbonus, de vermindering van de persoonlijke bijdragen voor de sociale zekerheid voor werknemers met een laag loon, wordt verhoogd vanaf juli. De aanpassing hangt af van de loonschaal: het maximale bedrag van de werkbonus voor bedienden met een refertemaandloon kleiner of gelijk aan 2.013,64 euro wordt bijvoorbeeld opgetrokken tot 262,16 euro.
Uitkeringen voor ouderschapsverlof stijgen eveneens: alleenstaande ouders die voor een kind zorgen, zien hun uitkeringen stijgen met 1,2 procent, net als ouders die genieten van 1/5 tijdskrediet om voor een kind te zorgen.
De minimumuitkeringen in het kader van arbeidsongevallen en beroepsziekten stijgen met 2 procent. De minimumbedragen van de ziekte- en invaliditeitsuitkeringen stijgen tot slot met 2,5 procent voor reguliere werknemers die gezinshoofd zijn en met 2 procent voor alle andere categorieën.
• Mannen moeten na seks met andere man nog vier maanden wachten om bloed te geven
Mannen die seks hebben met mannen kunnen vanaf 1 juli bloed geven na een wachttijd van vier maanden. Het gaat om een versoepeling: tot nu moet er na die seksuele activiteit nog twaalf maanden gewacht worden.
Tot enkele jaren geleden mochten mannen die seks hebben met mannen geen bloed geven. Dat moest het risico verkleinen dat patiënten besmet zouden raken met bloedoverdraagbare infectieziekten, zoals hiv. In 2017 kwam er een versoepeling, waarbij die mannen wel bloed mogen geven indien ze twaalf maanden lang geen seksuele betrekkingen met een man hebben gehad. Die wachttijd wordt nu ingekort tot vier maanden.
• Fiscaal voordeel voor bedrijfswagens op benzine en diesel wordt afgebouwd
De fiscale aftrekbaarheid voor nieuwe bedrijfswagens met een verbrandingsmotor wordt vanaf 1 juli afgebouwd. Met die maatregel wil de regering het wagenpark verder vergroenen. Alleen bedrijfswagens zonder CO2-uitstoot (elektrisch of op waterstof) blijven 100 procent aftrekbaar tot 1 januari 2027, nadien wordt ook hun aftrek geleidelijk aan afgebouwd.
Voor bedrijfswagens die aangeschaft werden voor 1 juli verandert er niets. De kosten blijven in dezelfde mate aftrekbaar. Voor personenwagens op fossiele brandstof (benzine, diesel, lpg of cng) die aangeschaft zullen worden tussen 1 juli en 31 december 2025 wordt de aftrekbaarheid afgebouwd. Voor auto’s die op fossiele brandstof rijden, zal er na 31 december 2025 geen fiscale aftrek meer zijn.
Voor bedrijfswagens die pas na 1 juli 2023 worden aangekocht, stijgt bovendien de CO2-solidariteitsbijdrage. Hoeveel die stijging inhoudt, hangt af van het brandstoftype en de CO2-uitstoot van de wagen.
• Veranderingen aan 16.000 bushaltes van De Lijn
Op 1 juli start de eerste grote fase van de uitrol van de basisbereikbaarheid bij de Vlaamse openbaarvervoermaatschappij De Lijn. Daarbij kunnen haltes afgeschaft of verplaatst worden, frequenties veranderen of nieuwe lijnnummers verschijnen.
De basisbereikbaarheid is een nieuw systeem van openbaar vervoer, dat werkt met lagen. De ruggengraat is het treinnet. Dat wordt gevolgd door het kernnet: bussen en trams die grote woonkernen en handelscentra, ziekenhuizen… met elkaar verbinden. Bussen tussen kleinere steden en gemeenten vormen het aanvullende net, en ten slotte is er het vervoer op maat (buurtbus, collectieve taxi’s, deelsystemen…) voor bepaalde weinig bevolkte plaatsen of bepaalde momenten van de dag.
Op 1 juli is er een eerste moment waarop de veranderingen zichtbaar worden voor de gebruikers. “Aan zowat 16.000 bushaltes moeten er aanpassingen gebeuren”, zei directeur-generaal Ann Schoubs onlangs nog. Sommige haltes verdwijnen, aan andere moeten nieuwe lijnnummers komen of nieuwe doortochttabellen. Ook twaalf haltes van de kusttram krijgen een nieuwe naam.
Reizigers kunnen op de website of in de app van De Lijn checken welke veranderingen er zijn voor hun reis. Hier is ook een overzicht van de veranderingen per gemeente te vinden.
Later volgen nog fases. In januari 2025 moet de hele operatie rond zijn. In totaal zal ongeveer 40 procent van de reistrajecten worden aangepast. “Dat betekent dat zowat twee derde van het net een grote of kleine verandering ondergaat”, zei Schoubs eerder.
• Proximus verhoogt op 1 juli een aantal van zijn tarieven.
Het telecombedrijf verwijst naar de gestegen kosten voor onder meer lonen, energie en apparatuur.
Een aantal Flex-packs, die verschillende diensten combineren, worden bijvoorbeeld 3 euro per maand duurder. De abonnementen voor vast internet ‘Internet Maxi’ en ‘Internet Maxi Fiber’ worden 1 euro per maand duurder.
• Defibrillator verplicht bij alle voetbalclubs in Vlaanderen
Vanaf 1 juli moeten alle voetbalclubs een automatisch externe defibrillator (AED) ter beschikking hebben op hun voetbalterreinen. Volgens Voetbal Vlaanderen heeft veruit de meerderheid van de clubs al een AED-toestel. De verplichting komt er om de laatste twijfelaars over de streep te trekken.
De verplichting geldt vanaf de start van het voetbalseizoen op 1 juli 2023 en en wordt opgenomen in de criteria van de terreinkeuringen. “We sensibiliseren hier al zo’n zes jaar rond”, zegt woordvoerder Nand De Klerck. “De meeste clubs hebben er dus al een. Bovendien speelt zo’n 90 procent van al onze clubs in infrastructuur van lokale overheden. Daar is sowieso een AED aanwezig, zij zijn dus al in orde. Het gaat over een heel kleine groep die we nog moeten overtuigen. Naar schatting gaat het slechts om zo’n 120 clubs op een totaal van ongeveer 1.200.”
Clubs kunnen een tegemoetkoming krijgen van 500 euro wanneer ze via Voetbal Vlaanderen een AED-toestel aankopen. De federatie helpt ook om de bijbehorende opleidingen te geven aan de clubs.
Volgens het Federaal Kenniscentrum voor de Gezondheidszorg sterven in ons land jaarlijks ongeveer tien sporters jonger dan 25 door hartfalen. Door tijdig in te grijpen met een AED-toestel verhoog je de overlevingskans tot wel 70 procent.
• Sociaal tarief elektriciteit daalt, aardgas stijgt
Vanaf 1 juli dalen de sociale tarieven voor elektriciteit gemiddeld 15,9 procent in vergelijking met het voorgaande kwartaal. Daarmee zitten de sociale tarieven voor stroom op het laagste niveau in twee jaar tijd. Dat is in lijn met de commerciële tarieven. Het sociaal enkelvoudig tarief voor elektriciteit bedraagt vanaf juli 22,238 cent per kilowattuur, inclusief btw.
Het sociaal tarief voor aardgas stijgt met 9,5 procent in vergelijking met het voorgaande kwartaal. Zonder het sociaal tarief zou de tariefstijging 19 procent bedragen. Het sociaal tarief bedraagt nu 4,471 cent per kilowattuur, inclusief btw.
Het sociaal tarief is een verminderd tarief voor mensen met een laag inkomen. Vanaf 1 juli kunnen overigens een half miljoen mensen niet meer van dat sociaal tarief genieten. Ze vallen terug op de commerciële markt. Dat komt doordat het uitgebreide sociaal tarief, dat in 2021 werd ingevoerd, vervalt. Leveranciers zijn wel verplicht om vanaf 1 juli het op dat moment goedkoopste product toe te passen voor die klanten, en dit voor een periode van drie maanden.
• Verbod op gokreclame van kracht, juridische procedures lopen nog
Gokreclame op tv, radio, websites en affiches, in tijdschriften of kranten mag vanaf 1 juli niet meer. Het verbod erop is deel van het gevecht tegen het aantal gokverslaafden in België, later zal ook sponsoring van sportclubs door gokbedrijven aan banden gelegd worden. Sectoren die zullen lijden onder het verbod trokken ermee naar de rechter.
Minister van Justitie Vincent Van Quickenborne (Open Vld) lanceerde de plannen in het voorjaar van 2022 als antwoord tegen het toenemend aantal gokverslaafden in België. Binnen de regering was coalitiepartner MR, met voorzitter George-Louis Bouchez op kop, een grote tegenstander van het verbod. Ondertussen werkt de Kamercommissie Justitie aan een totaalverbod op gokreclame, die in eerste lezing werd goedgekeurd.
Vanuit de gok- en sportsector klinkt er kritiek op het verbod. Volgens hen stuurt zo’n verbod mogelijke kwetsbare fans naar een onveilig aanbod van niet-erkende aanbieders. Een vereende sportsector trok samen naar de rechtbank.