Een nieuwe maand, nieuwe maatregelen, wijzigingen van de wetgeving, enz.
Hierbij een kort overzicht.
• Nultolerantie voor agressie tegen brandweerlieden en ambulanciers
De gevallen van agressie tegen operationele personeelsleden van hulpverleningszones zijn talrijk. Brandweerlieden en ambulanciers zijn te vaak het slachtoffer van feiten van geweld. Met een nieuwe omzendbrief wordt bijzondere aandacht gevestigd op reeds genomen, te versterken of in te voeren maatregelen. Verschillende pijlers, waaronder preventie maar ook begeleiding van personeelsleden, moeten bijdragen aan een betere aanpak van dit type geweld.
Een eerste belangrijke pijler gaat over de preventie. Het is daarbij belangrijk dat voorzien wordt in een goede registratie van alle feiten van geweld tegen brandweerlieden en ambulanciers. Deze laatsten moeten voortaan melding maken van elk geweldsincident en dit kan via een typeformulier of via een specifieke rubriek in het interventieverslag. Daarnaast dienen preventiemaatregelen te worden genomen en daarbij zijn een goede risicoanalyse, opleiding en voorlichting van fundamenteel belang.
Een tweede pijler gaat over de begeleiding van brandweerlieden en ambulanciers die het slachtoffer zijn van geweld. Bij een geval van agressie is de werkgever als eerste verantwoordelijk voor de psychosociale opvang van het getroffen personeelslid. Zij moet bovendien voorzien in passende ondersteuning van gespecialiseerde diensten of instellingen. De begeleiding van het slachtoffer wordt tot slot toevertrouwd aan de preventieadviseur of aan één of meer vertrouwenspersonen.
Een derde pijler gaat over de strafrechtelijke gevolgen. De omzendbrief benadrukt een nultolerantie ten aanzien van gewelddaden tegen brandweerlieden en ambulanciers. Dat betekent ook dat wie zulke daden pleegt, steeds een strafverzwaring zal opgelegd krijgen.
Een vierde pijler gaat over de burgerlijke partijstelling. Voortaan moet de hulpverleningszone bij een geweldsincident steeds een verklaring van benadeelde persoon afleggen. Het blijft natuurlijk ook altijd aan het personeelslid zelf om, los van de stappen die ondernomen worden door zijn/haar werkgever, zich burgerlijke partij te stellen en zo zijn/haar rechten te doen gelden.
Een vijfde en laatste pijler gaat over de administratieve procedures die moeten worden gevolgd in geval van geweld tegen een brandweerlid of een ambulancier. Het gaat daarbij om de procedure voor de erkenning als arbeidsongeval, het recht op rechtshulp, de andere vergoedingen waarop men aanspraak kan maken zoals de raadpleging van het Fonds voor opzettelijke gewelddaden en tot slot de mogelijkheid tot wedertewerkstelling van het slachtoffer bij werkhervatting. Inwerkingtreding: 2 maart 2023
• Politie mag minderjarigen alleen nog handboeien in beperkt aantal situaties
Vanaf 1 maart 2023 mogen politieagenten minderjarigen niet meer handboeien, behalve in een aantal beperkte en zeer strikt omkaderde situaties. Dat staat voortaan uitdrukkelijk in de Wet op het Politieambt (WPA).
Het nieuwe artikel 37ter van de wet stelt concreet dat ‘het boeien van een minderjarige door leden van het operationeel kader verboden is, behalve bij
• de overbrenging, de uithaling en de bewaking van minderjarigen die een als misdrijf omschreven feit hebben gepleegd of daarvan verdacht worden;
• de bewaking van een minderjarige die het voorwerp uitmaakt van een gerechtelijke vrijheidsbeneming of een bestuurlijke arrestatie.
In beide gevallen mag de minderjarige bovendien slechts uitzonderlijk geboeid worden en alleen als het noodzakelijk wordt beschouwd. Elementen die worden beoordeeld naargelang de omstandigheden op grond van:
• het verzet of geweld tegen de vrijheidsbeneming;
• het acute ontvluchtingsgevaar;
• het gevaar dat de betrokkene voor zichzelf, voor het lid van het operationeel kader of voor derden vormt;
• het acute gevaar dat de betrokkene zal proberen om bewijzen te vernietigen.
Zo kort mogelijk
Het boeien van de minderjarige mag niet langer duren dan noodzakelijk op basis van de omstandigheden. De duurtijd moest steeds zo kort mogelijk zijn. De minderjarige mag in geen geval geboeid blijven wanneer de omstandigheden die dat rechtvaardigen ophouden te bestaan.
Wat bij twijfel?
In geval van twijfel over de meerderjarigheid van de betrokkene, wordt de regeling voor minderjarigen toegepast.
Verplichte melding van elk handboeigebruik
Van elk geval van het aanleggen van handboeien bij minderjarigen wordt melding gemaakt in het proces-verbaal of in het register van de vrijheidsberovingen. Daarbij moet het aanleggen van handboeien uitdrukkelijk met redenen worden omkleed op basis van de wettelijke voorwaarden.
• Premie thuisbatterij stopt
Eind maart wordt de premie voor een thuisbatterij versneld stopgezet. Thuisbatterijen met een keuringsattest na 31 maart 2023 komen niet meer in aanmerking voor de premie. Wie zijn installatie laat keuren voor die datum, heeft nog recht op een subsidie van maximaal 850 euro. Met het geld dat hiermee vrijkomt, verhoogt de regering de premie voor een warmtepompboiler.
• Verlaagde btw gas en elektriciteit permanent
In het voorjaar van 2022 verlaagde de federale regering de btw op gas en elektriciteit om de energiefactuur wat te drukken. De btw ging toen van 21% naar 6%. Die beslissing zou gelden tot maart 2023, maar de topministers hebben vorig jaar in oktober een permanente btw-verlaging goedgekeurd. Dat lijkt op het eerste zicht positief, echter worden er vanaf 1 april ook accijnzen geheven op energie. Door deze regeling speelt de regering in op de prijsschommelingen. Als de energieprijzen stijgen, dan dalen de accijnzen automatisch en andersom.