De deal leek helemaal rond, maar nu ligt Duitsland (samen met Italië) dwars: zolang er geen duidelijk voorstel van de Europese Commissie komt over synthetische brandstoffen, wil de liberale Duitse regeringspartij FDP niet dat Duitsland het Europese verbod op benzine- en dieselwagens vanaf 2035 goedkeurt. Duitse automerken zoals BMW en Porsche geloven dat er nog een toekomst is voor verbrandingsmotoren die werken op e-brandstoffen. 

De Europese Unie wil klimaatneutraal zijn in 2050, en wil daarom ook de CO2-uitstoot van auto’s tot nul herleiden. In oktober vorig jaar geraakten onderhandelaars van het Europees Parlement en van de 27 lidstaten het eens over een ingrijpende Europese wet.

Die wet verbiedt dat er vanaf 2035 nog nieuwe auto’s op de markt gebracht worden die CO2-uitstoten. Geen benzine- of dieselwagens meer, maar wellicht uitsluitend nog elektrische auto’s. 

Uitstel

Het politieke akkoord over het verbod moest formeel nog worden goedgekeurd door de twee wetgevende instellingen van de Europese Unie: het Europees Parlement en de Raad van de Europese Unie. 

Het Europees Parlement keurde het verbod goed op 14 februari. De Raad van de Europese Unie (waarin ministers van de 27 lidstaten zetelen) ging dat normaal volgende week doen, op 7 maart. 

Vanmorgen kondigde huidig EU-voorzitter Zweden echter aan dat de ambassadeurs van de lidstaten (“Coreper 1” in het jargon) de kwestie doorschuiven naar een latere datum, en het op een “gepast tijdstip” opnieuw zullen bespreken. 

Duitse liberalen liggen dwars

Wat is er aan de hand? Plots blijkt er in de Raad van de Europese Unie geen meerderheid meer te zijn om de wettekst goed te keuren. Italië liet al weten dat het gaat tegenstemmen, ook Hongarije zal dat doen. Bulgarije gaat zich onthouden. En nu is er in de Duitse regering onenigheid tussen de regeringspartijen. 

De Duitse liberalen (FDP) stellen plots bijkomende eisen: ze willen dat de Europese Commissie een wetsvoorstel uitwerkt over zogenaamde e-fuels of e-brandstoffen: dat zijn synthetische brandstoffen die niet van olie gemaakt worden, maar van waterstof en C02 die uit de lucht wordt gehaald. 

Auto’s met een verbrandingsmotor zouden met zulke brandstoffen kunnen blijven rijden na 2035, en geen (of veel minder) CO2 uitstoten. Sommige Duitse autoproducenten zoals BMW en Porsche geloven in de toekomst van e-brandstoffen, net zoals Bosch. 

Commissie niet overtuigd

De Europese Commissie is echter helemaal niet overtuigd over de e-brandstoffen. Vicevoorzitter Frans Timmermans zei het onomwonden in juni vorig jaar in het Europees Parlement. 

“Ik wil daar een paar woorden over zeggen. Deze brandstoffen zullen nooit, maar dan ook nooit in voldoende hoeveelheden beschikbaar zijn. Aan de benzinepomp worden ze duurder, veel duurder dan elektrisch rijden. Ze hebben zes keer zoveel energie nodig om te produceren in vergelijking met de batterij in een auto. Zelfs dan zouden motoren nog steeds de lucht vervuilen die onze burgers inademen.” Voor Timmermans zijn elektrische auto’s de toekomst. 

Zonder Duitsland geen meerderheid

Tijdens de onderhandelingen over de nieuwe wet was de discussie over de e-brandstoffen al opgedoken. Daarom is er in de inleiding van de wet (bij de “overwegingen”) een zin over CO2-neutrale brandstoffen opgenomen: 

“Na raadpleging van de belanghebbenden zal de Commissie een voorstel indienen voor de registratie na 2035 van voertuigen die in overeenstemming met het Unierecht uitsluitend op CO2-neutrale brandstoffen rijden, buiten het toepassingsgebied van de wagenparknormen, en in overeenstemming met de klimaatneutraliteitsdoelstelling van de Unie.” 

Klaarblijkelijk is dit zinnetje voor de Duitse liberalen onvoldoende. Verschillende Duitse liberale politici hebben de voorbije dagen gezegd dat ze nu al boter bij de vis willen, en dat de Commissie met een wetsvoorstel moet komen. Dat zei onder meer Michael Theurer van de FDP op een bijeenkomst van Europese transportministers eerder deze week in Stockholm.

De twee andere Duitse regeringspartijen, de sociaaldemocraten en de groenen, willen het Europese akkoord wel goedkeuren. Maar wanneer er geen eensgezindheid is in de Duitse regering, moet Duitsland zich in de Europese ministerraad onthouden, en dan geraakt men niet aan de vereiste meerderheid (15 landen die minstens 65 procent van de Europese bevolking vertegenwoordigen). 

Heel uitzonderlijk

Het gebeurt bijna nooit dat een Europese wet nog in dit stadium, met de finish in zicht, dreigt te sneuvelen. Alle ogen zijn nu gericht op de Europese Commissie. Daar probeert men in te schatten wat de Duitse liberalen precies willen. 

Een wetsvoorstel over e-brandstoffen, waar de Commissie zelf sceptisch over is, vergt veel tijd. Nemen de Duitse liberalen genoegen met de belofte dat er tegen een bepaalde datum een wetsvoorstel komt? Tegen wanneer? 

Volgens het Duitse tijdschrift Der Spiegel zal de kwestie zondag ter sprake komen op een bijeenkomst van de Duitse regering, waarop ook Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen is uitgenodigd als gastspreker. 

Bij de Commissie probeert men de verwachtingen over die vergadering te temperen: ze is al veel langer gepland, er komen allerlei gastsprekers over allerlei thema’s praten. 

Italië is alvast blij dat de finale beslissing dankzij de Duitsers is uitgesteld. “Elektrische auto’s kunnen niet de enige oplossing voor de toekomst zijn”, zegt de Italiaanse minister van Energie r Gilberto Pichetto Fratin, “auto’s die op hernieuwbare brandstof rijden moeten als een even schone oplossing beschouwd worden”. Wordt vervolgd. 

Bron: VRT NWS