Voor mensen die zich asociaal gedragen binnen de maatschappij zijn er nieuwe voorstellen van werkstraf.
De gemeente opkuisen, graffiti verwijderen of maaltijden uitdelen aan daklozen: het is een kleine greep uit de bestaande werkstraffen.
Vlaams Justitieminister Zuhal Demir (N-VA), die bevoegd is voor het voorzien en opvolgen van werkstraffen, wil hen nu ook inschakelen om extra bos te planten, in samenwerking met het Vlaamse agentschap Natuur en Bos om Vlaanderen bosrijker te maken.
En zoals alles in het jaar 2020 heeft ook het coronavirus daar iets mee te maken. Door het verplicht telewerken en vaak een minimumbezetting op de werkvloer daalden tijdens de eerste lockdown het aantal prestatieplekken voor werkstraffen gigantisch. In april werden daarom slechts 97 werkstraffen voltooid. En dus zocht de minister naar een coronaproof alternatief: bomen planten in de natuur.
“Er mag geen straffeloosheid zijn. Alle werkstraffen moeten uitgevoerd worden. Daarom gaan we 46 extra werkgestraften inzetten om Vlaanderen te bebossen”, zegt Demir. De minister heeft bovendien aan alle probatiecommissies gevraagd om de uitvoeringstermijn van de werkstraffen te verlengen, zodat alle straffen effectief uitgevoerd kunnen worden.
Het idee voor dat bebossingplan haalde Demir waarschijnlijk bij haar andere bevoegdheid, Omgeving en Leefmilieu. In die hoedanigheid moet ze tegen 2024 dan ook 4.000 hectare bos bijplanten, iets wat niet echt van een leien dakje loopt: in oktober haalde Demir haar portemonnee boven om wat dichter bij dat doel te komen.
Met het project slaat ze dus twee vliegen in één klap. “Door de coronacrisis konden heel wat plantacties niet doorgaan, maar op een of andere manier moeten die bomen dit jaar wel nog geplant worden. We zitten dus met een personeelstekort, een gat dat opgevuld kan worden met de taakgestraften. Als het meevalt, kan het structureel worden”, zegt Natuur en Bos. Groene vingers hebben is wenselijk, maar geen must. “De werkgestraften zullen simpele opdrachten krijgen. Niemand zal met een boomzaag in een hoge boom moeten kruipen.”
Is bomen planten als werkstraf niet wat vreemd? “Het palet van werkstraffen is sowieso heel divers. Werken bij de gemeentelijke groendienst behoort daar bijvoorbeeld ook bij”, zegt professor Strafprocesrecht Joachim Meese (UA). “Maar ik vraag me af of rechters deze werkstraf in de toekomst vaak gaan toekennen. De rechter kiest meestal een taak die gelinkt is aan de gepleegde feiten. Denk maar: graffiti verwijderen bij vandalisme. Een werkstraf heeft dan ook als doel om tot inzicht te komen.”
Neutr-On steunt dit initiatief.