Wat verandert er in oktober 2022?
Een nieuwe maand, nieuwe maatregelen, wijzigingen van de wetgeving, enz.
Hierbij een kort overzicht.
• Sociale tarief voor gas en elektriciteit omhoog
Het sociaal tarief voor gas en/of elektriciteit is een verminderd tarief voor kwetsbare gezinnen met een laag inkomen. Het gaat onder meer om personen en gezinnen die een OCMW-uitkering, een tegemoetkoming als persoon met een handicap of een inkomensgarantie voor ouderen krijgen. Het tarief is bij alle energieleveranciers hetzelfde en wordt elke drie maanden bepaald.
Vanaf 1 oktober gaat het gemiddeld sociaal tarief voor elektriciteit met 7,8 procent omhoog. Dat brengt het enkelvoudig tarief op 26,51 cent per kilowattuur (inclusief btw). Het tarief voor aardgas stijgt met 9,9 procent tot 3,4 cent per kilowattuur (inclusief btw). Die verhogingen zijn dankzij een systeem van plafonnering veel beperkter dan de stijging van de marktprijzen. Zonder de plafonneringen waren de tariefstijgingen gemiddeld 41 procent voor elektriciteit en 276 procent voor gas.
• Energiebetaalpauze voor woonkredieten
Wie door de oplopende energieprijzen niet langer zijn woonkrediet kan afbetalen, kan een ‘energiebetaalpauze’ vragen. Alle banken en verzekeraars bieden de mogelijkheid om de terugbetaling tot een jaar te pauzeren. Het betalingsuitstel kan op 1 oktober ingaan en aangevraagd worden tot en met 31 maart 2023.
Met het betalingsuitstel moet u twaalf maanden lang geen kapitaal aflossen. De maandelijkse intresten blijft u wel betalen. Met een betalingsuitstel verlengt u de looptijd van uw lening. De banken rekenen geen dossier- of administratiekosten aan, maar dat betekent niet dat een verlening gratis is. Als u betalingsuitstel vraagt, zal u een jaar langer intresten betalen.
Wie door de oplopende energieprijzen niet langer zijn woonkrediet kan afbetalen, kan een ‘energiebetaalpauze’ vragen. Met het betalingsuitstel moet u twaalf maanden lang geen kapitaal aflossen.
Aan de betaalpauze zijn voorwaarden gekoppeld. Het moet gaan om een woonkrediet voor uw hoofdverblijfplaats op het moment dat u het betalingsuitstel vraagt. Een lening voor een bouwgrond, woning in aanbouw of een recent gekochte woning waar u nog niet woont, komt niet in aanmerking.
U mag minder dan 10.000 euro hebben aan tegoeden op zicht- en spaarrekeningen en in een beleggingsportefeuille bij alle banken. Pensioensparen wordt niet meegerekend. Er mag op 1 maart 2022 geen betalingsachterstand geregistreerd zijn in de Centrale voor Kredieten aan Particulieren (CKP). Ten slotte moet u aantonen dat een afbetalingsplan loopt of dat u er een hebt aangevraagd bij uw energieleverancier.
• Nieuwe vorm van economische werkloosheid ‘energie’
Vanaf 1 oktober tot 31 december 2022 kunnen bedrijven een beroep doen op de nieuwe vorm van tijdelijke werkloosheid ‘energie’ voor zowel arbeiders als bedienden. Die formule is er voor bedrijven die moeilijkheden ondervinden om hun personeel tewerk te stellen als gevolg van de hoge energieprijzen. Er is een dubbele voorwaarde. De energiekosten van een werkgever moeten minstens 3 procent van de productiewaarde bedragen en de energiefactuur moet minstens verdubbeld zijn.
Wie economisch werkloos wordt, krijgt een tijdelijke werkloosheidsuitkering van 70 procent van het begrensde brutoloon (3.075,04 euro per maand). Daarbovenop komt een supplement van iets meer dan 6 euro per dag.
• Mijn VerbouwPremie kan aangevraagd worden
De Vlaamse renovatiepremies en de energiepremies van de netwerkbeheerder Fluvius zijn sinds 1 juli samengebracht in mijnverbouwpremie.be. Vanaf 1 oktober kan die effectief online aangevraagd worden via het digitale loket. Bij de aanvraag mogen de facturen maximaal twee jaar oud zijn. Voor aanvragen tussen 1 oktober en 31 december 2022 is de termijn uitgebreid tot 2 jaar en drie maanden.
Om in aanmerking te komen voor de premie moet het pand minstens 15 jaar oud zijn. Een uitzondering daarop zijn de investeringen in hernieuwbare energie, waarvoor het pand minstens vijf jaar vergund moet zijn.
Niet alleen huiseigenaars komen in aanmerking voor Mijn VerbouwPremie. Die kan ook worden gebruikt voor een woning of zelfs een niet-residentieel gebouw dat u niet zelf bewoont.
De premies hangen af van het inkomen. De lage en middeninkomens kunnen een premieaanvraag voor alle renovatiewerken indienen. De hoogste inkomenscategorie kan alleen aanspraak maken op premies voor energetische renovaties, zoals isolatie, inclusief hoogrendementsglas, en het installeren van een warmtepomp, warmtepompboiler of een zonneboiler. Er is geen overkoepelend maximumpremiebedrag voor alle categorieën van werken samen. Elke categorie van werken (dak, buitenmuur, vloer, elektriciteit, sanitair…) wordt afzonderlijk bekeken.
De Vlaamse premie kan ook worden gebruikt voor een huis of appartement of zelfs een niet-residentieel gebouw dat u niet zelf bewoont. In dat geval komt u alleen in aanmerking voor de premies voor energie- efficiëntie-investeringen, zoals dakisolatie, muurisolatie, vloerisolatie, hoogrendementsbeglazing, warmtepomp, zonneboiler en warmtepompboiler.
Als u het gebouw op de private huurmarkt verhuurt, gelden dezelfde regels. Verhuurt u de woning of het appartement aan een sociaal verhuurkantoor (SVK), dan hebt u altijd recht op de hoogste premie voor zowel isolatie- als renovatiewerken.
• Laatste dagen om verwarmingspremie aan te vragen
Om de gestegen energieprijzen te milderen werkte de federale regering een verwarmingspremie van 100 euro uit. Die is er voor elk gezin dat een residentieel elektriciteitscontract had op 31 maart 2022 en wordt eenmalig toegekend voor uw woonplaats (niet voor uw tweede verblijf). Die federale verwarmingspremie werd automatisch betaald met een voorschot- of afrekeningsfactuur in de periode van 18 april tot 31 juli.
Als u die premie niet automatisch hebt gekregen en wel voldoet aan de voorwaarden, dan kunt u die tot en met 14 oktober aanvragen. De premie werd niet automatisch betaald als onder andere uw klantgegevens bij de leverancier niet overeenkomen met de gegevens in het rijksregister, door verschillende schrijfwijzen van uw naam en/of uw adres, door het gebruik van roepnamen of door een EAN-code op een ander adres dan de woonplaats.
• Geen vaste energiecontracten meer
Als laatste grote leverancier stopt ook Luminus vanaf 1 oktober met het aanbieden van vaste energiecontracten. De stopzetting van vaste energiecontracten geldt ‘tot nader order’. De wijziging geldt alleen voor Vlaanderen en Wallonië. In het Brussels Gewest biedt Luminus al maanden geen nieuwe contracten meer aan. Voor de lopende vaste contracten verandert niets.
• Hogere rente op spaarboekjes
De West-Vlaamse bank CKV verhoogt op 1 oktober de rente op spaarboekjes van 0,25 naar 0,70 procent. De basisrente stijgt van 0,10 naar 0,20 procent en de getrouwheidspremie – voor geld dat minstens een jaar blijft staan – klimt van 0,15 naar 0,50 procent. Het is de eerste bank die de spaarrente fors optrekt.
• Nieuw in de wegcode: de middenrijbaan
Vanaf 1 oktober worden een aantal wijzigingen in de wegcode doorgevoerd. Een nieuwkomer is de ‘middenrijbaan’. Dat nieuwe soort openbare weg moet meer veiligheid voor fietsers en voetgangers garanderen en is bedoeld voor smalle wegen, waar geen ruimte is voor een volwaardig fietspad.
Op het nieuwe type weg moeten alle auto’s in het midden op één rijstrook rijden, tussen twee stippellijnen. Aan beide kanten komt een veilige ruimte voor fietsers en bromfietsen. Alleen om elkaar in te halen of te passeren mogen automobilisten op de zijstrook.
• Verboden om te parkeren aan een laadpaal zonder laden
Voorts wordt het onder andere verboden om te parkeren aan een laadpaal zonder laden en moeten speedpedelecs verplicht op het fietspad op plaatsen waar auto’s sneller dan 50 kilometer per uur mogen rijden. Er komt ook een nieuw verkeersbord dat afwisselend parkeren voor verschillende types voertuigen invoert. Zo kan een parkeerruimte overdag gebruikt worden door fietsers en ’s avonds door auto’s. Het verkeersbord dat cruisecontrol verbiedt, verdwijnt.
• Limiet voor online kansspelen
In de strijd tegen gokverslavingen komen er limieten voor online kansspelen. Vanaf 20 oktober zal maximaal 200 euro per week op een speelrekening kunnen gestort worden. Die limiet is verplicht bij alle online kansspelen. Spelers die dat willen, kunnen wel een aanvraag indienen om die limiet te verhogen. Dat is evenwel niet mogelijk voor spelers die op de lijst van wanbetalers van de Nationale Bank staan. Wie op de lijst van wanbetalers terechtkomt nadat de verhoging van de speellimiet werd toegestaan, zal de speellimiet van zijn account opnieuw zien dalen tot 200 euro.
In de strijd tegen gokverslavingen komen er limieten voor online kansspelen. Vanaf 20 oktober zal maximaal 200 euro per week op een speelrekening kunnen gestort worden.
Vanaf 1 oktober worden de wedkantoren ook verplicht om de identiteit van hun klanten te registreren en te controleren of ze op de lijst van uitgesloten personen staan.
• Boekhouders en fiscalisten kunnen nog maand belastingaangiftes indienen
Mandatarissen zoals boekhouders en fiscalisten hadden initieel tot 30 september om de jaarlijkse belastingaangifte van hun klanten in te dienen. Maar die termijn werd verlengd tot en met 28 oktober.
• Betere work-life balance voor werknemers
De sociale partners hebben collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s) gesloten over flexibele werkregelingen en voorspelbaar werk. De cao’s zijn een omzetting van de Europese richtlijn ‘Work-Life Balance’ – die het evenwicht tussen werk en privéleven wil verbeteren – en treden in werking op 1 oktober.
Dankzij de cao flexibele werkregelingen kunnen ouders met jonge kinderen en werknemers die zorgen voor ernstig zieke familieleden onder bepaalde voorwaarden een aangepast werkschema of telewerkregeling vragen aan hun werkgever. Met de cao over meer voorspelbaar werk kan een werknemer met een contract van bepaalde duur vragen naar een contract van onbepaalde duur, om meer uren te presteren, of om te werken op meer voorspelbare tijdstippen en dagen. De werkgever is niet verplicht op die vragen in te gaan.
Dankzij de cao flexibele werkregelingen kunnen ouders met jonge kinderen en werknemers die zorgen voor ernstig zieke familieleden onder bepaalde voorwaarden een aangepast werkschema vragen.
Een ander belangrijk punt is de invoering van een redelijke en realistische bescherming tegen een nadelige behandeling en een ontslag. Ook komt er een bijzonder strikt cumulverbod dat het optellen van allerlei vergoedingen onmogelijk maakt. Ten slotte wordt een antimisbruikbepaling ingevoerd, waardoor een werknemer geen aanvragen tot de werkgever kan richten om beschermd te zijn tegen ontslag.