“Als de prijzen zo blijven stijgen, trek ik het niet lang meer”, dat zeggen meerdere senioren.
De gemiddelde rusthuisfactuur in Vlaanderen is gestegen tot meer dan 2.100 euro, méér dan het gemiddelde pensioen. Drie naasten van bewoners getuigen over de zware financiële last op de schouders. “Van de verkoop van moeders huis rest nu nog een potje voor twee jaar.”
“Dit jaar alleen al is de prijs vier keer verhoogd”
Ludovic (75) heeft een hulpbehoevende vrouw – ook zeventigplus – die al bijna vijftien jaar in een woonzorgcentrum verblijft. “Dat kost nu net geen zeventig euro per dag,” klinkt het. Daarmee zitten Ludovic en zijn vrouw nog niet eens in de groep van rusthuizen met de hoogste maandprijzen. “Mijn vrouw heeft een aandoening in haar hoofd waarvoor ze, na invalide te zijn verklaard, zo’n 470 euro per maand van de ziekenkas krijgt. Daar hebben we lang voor moeten rondlopen, maar goed, het is nu zover. Daar komt nog eens 130 euro per maand ziekenzorgbudget bovenop. Haar pensioen bedraagt 1.200 euro; opgeteld kom je dan aan zo’n 1.800 euro.”
Daar tegenover staan de uitgaven voor het verblijf in het rusthuis. Die zijn in vijftien jaar tijd verdubbeld, zegt Ludovic. “Dit jaar alleen al is de prijs vier keer verhoogd. Elke keer is er ongeveer een maand op voorhand een brief met een aankondiging, maar geen verklaring voor de prijsstijging. Op zeker moment was er personeelstekort, misschien kost extra personeel daarom meer. Als ik het aan het rusthuis vraag, word ik doorverwezen naar het OCMW, want zij beheren het rusthuis. (zucht) De factuur voor het rusthuis bedraagt nu 2.100 per maand. Daar komen nog eens 300 euro apotheekkosten bij. Over de zorgen voor m’n vrouw heb ik niets te klagen, maar over de openheid over de factuur wel.”
Het gat van 600 euro dat maandelijks tussen inkomsten en uitgaven gaapt, vult Ludovic met een hap uit z’n pensioen… en de opbrengsten uit de verkoop van z’n huis. “Dat was noodgedwongen, ja. Vorig jaar gebeurd. Ik ben op een appartementje gaan wonen, om iets over te houden. Een zure appel waar ik door moest bijten. Mijn vrouw en ik hebben vijf kinderen, maar die hebben ook soms kinderen of een zaak te onderhouden. Ik wil het aan hen niet vragen om bij te springen, maar als het moet, zal ik niet anders kunnen. Ik kan niet zeggen hoelang ik het nu nog financieel trek, maar het is elke maand opletten en als de prijzen zo blijven stijgen, zal het niet lang meer zijn. Eén ding is zeker: als ik zelf in een rusthuis beland, met mijn pensioen van zo’n 1.200 euro, zullen m’n vrouw en ik het zelf niet meer kunnen betalen.”
Sinds 2016 is de moeder van Sylvie (56) beland in een woonzorgcentrum van Armonea – commerciële speler in de sector– in de Brusselse rand, waar de gemiddelde verblijfprijs al hoger ligt. 84,37 euro per dag in het geval van Sylvies moeder, wat voor een maandtotaal van zo’n 2.600 euro staat. “Daar komen dan nog de ‘losse’ kosten bij, zoals haar was die gedaan wordt, een maandelijkse knipbeurt, de apotheekkosten, enzovoort. Alles samen komt dat neer op 2.700 à 2.800 euro per maand voor haar rusthuisverblijf. In het begin, toen moeder na vaders dood nog vrij content was om in het woonzorgcentrum te belanden, bedroeg het verschil tussen haar pensioen en de rusthuisfactuur 500 euro. Toen rekende ik uit dat dit verschil overbrugbaar zou zijn tot haar 98ste levensjaar.”
Ondertussen is Sylvies moeder nog niet eens 90 en liep het verschil tussen wat betaald wordt (door de overheid) en wat betaald moet (aan het rusthuis) op tot 800 euro per maand – een hele boterham. Bovendien lijkt de kwaliteit van de woonzorg niet gelijk te lopen met die hoge prijs. “De netheid in de kamer van m’n moeder kan zeker beter”, klinkt het. “Dat heeft wellicht te maken met het personeelstekort waarmee het woonzorgcentrum al kampte. Ondertussen is mijn moeder ook niet altijd zo positief meer over haar verblijf, maar het is moeilijk om uit te maken wat er waar is over onvriendelijk personeel, en wat niet. Met de directeur ben ik al eens gaan spreken, hij zou zelf eens gaan praten met m’n moeder in haar kamer.”
Ondertussen heeft Sylvie als oké boerende zelfstandige een nieuwe rekensom in haar hoofd: als haar moeder aan dezelfde voorwaarden in het woonzorgcentrum blijft, resten er nog twee jaren waarin alles betaalbaar blijft. “Ik zou aan m’n partner kunnen vragen om extra bij te springen – nu al legt hij soms bij in het gezinsbudget als ik pakweg kleren voor moeder kocht – maar dat wil je niet. Het huisje waar moeder voorheen woonde, is ook al verkocht. Van de spaarpot die dat opleverde, blijft nu 25.000 euro over. Maar wat als iemand echt niet meer in staat blijkt te betalen? Ik weet het niet. Het ergste vind ik eigenlijk nog dat wanneer m’n moeder in het ziekenhuis opgenomen wordt, het rusthuis dan een korting van amper 6,98 euro per dag toekent voor haar leegstaande kamer. Terwijl ze daar dan toch niet eet of drinkt, niet gewassen moet worden… Ik had toch gehoopt op een korting van minstens 20 euro per dag. Dat wordt dus een dubbele factuur: van rusthuis én van ziekenhuis. Deze week mag moeder het ziekenhuis weer verlaten, maar ik kan niet voorspellen wanneer ze een volgende keer weer opgenomen moet.” (kbz)
“Maandelijks zo’n 1.000 euro bij te passen”
Alain, een schuilnaam omdat hij het woonzorgcentrum noch zijn protegee wil compromitteren, is een zestiger die van een kinderloze kennis een zorgvolmacht kreeg. Nadat de vrouw door een val in het ziekenhuis belandde, liet dat ziekenhuis weten dat de patiënte best in dat ene rusthuis geplaatst zou worden, zegt Alain.
“Dat kwam niet over alsof ik moest mee beslissen. In het begin bedroeg de rusthuisfactuur iets rond de 2.800 euro, best veel geld. Vrij snel werd duidelijk dat er iets zou moeten gebeuren om alle kosten te kunnen blijven betalen. De vrouw heeft er een heel mooie kamer, en er zijn de vaste kosten van manicure, pedicure, kappersbeurt, noem maar op. Anderhalf jaar geleden hebben we dan de keuze gemaakt om het huis van mevrouw te verkopen. Dat vond ze oké. Daardoor blijft de rusthuisfactuur nu betaalbaar. Ondertussen bedraagt de rekening 3.120 euro, en passen we maandelijks zo’n 1.000 euro bij omdat haar pensioen dus niet volstaat. Het is een privaat rusthuis, en bij m’n weten wordt ze er goed verzorgd. De vrouw is hoogbejaard, en heeft een flinke beperking. Van mij mag ze gerust honderd jaar worden. Maar als je me vraagt of ze er zelf graag is? Zeg mij eens, wie verblijft er écht graag in een woonzorgcentrum?” Bron: GVA Volgens Neutr-On moet de commercialisering van rusthuizen stoppen.