Volgende staking staat al op de agenda, dreigt socialistische vakbond: “Elke dertiende van de maand staking”

De betoging en staking van gisteren is nog niet bekoeld of de volgende staat al op de agenda: op 13 februari voeren de vakbonden opnieuw actie. “En vanaf dan elke 13de van de maand, tot de toekomstige regering onze eisen inwilligt”, klinkt het bij het ABVV.

“De actiebereidheid was héél groot. Dat is een enorm signaal aan de onderhandelaars voor een federale regering. We gaan hen dat signaal blijven geven, tot de toekomstige regering onze eisen inwilligt”, zegt ABVV-directeur Habib El Ouakili.

Hij zag ook hoe bijna de helft van de scholen dichtbleven door de staking en hoe zo’n 30.000 mensen betoogden tegen de uitgelekte pensioenhervormingen van de Arizona-onderhandelaars. “Een groot succes. En geloof mij: volgende maand zal er nog meer volk naar Brussel trekken. Want de mensen zijn ongerust. En boos.”

13 februari

ABVV-topman Thierry Bodson kondigde al aan dat er ook op 13 februari actie zal worden gevoerd. Deze keer niet met de pensioenen als thema, maar wel de hervormingen bij de publieke diensten – denk: politie, brandweer, ambtenaren en onderwijs.

“We vragen maar één ding aan de politiek”, vult El Ouakili aan. “Dat de onderhandelaars de moed hebben om met de vakbonden en de andere sociale partners aan tafel te gaan. Alleen zo krijg je een akkoord over hervormingen die gedragen worden door iedereen. Politiek is meer dan enkel de cijfers te laten kloppen: investeren in het onderwijs – en dus óók in de lonen en de pensioenen van de leerkrachten – is net hard nodig. We zien toch allemaal dat het niveau van het onderwijs daalt en het lerarentekort groeit?”

Bron: HLN

Wat verandert er in januari 2025?

Wat verandert er in januari 2025?

Een nieuwe maand, nieuwe maatregelen, wijzigingen van de wetgeving, enz.
Hierbij een kort overzicht.

Een grootschalige hervorming is het niet, maar toch verandert er vanaf 1 januari 2025 een en ander voor je pensioen. Wat wijzigt er precies? “Sommige dingen zijn zo complex dat de pensioendienst ze zelf nog niet kan berekenen.”

  • Dienstencheques: tot 700 euro per jaar

Voor een dienstencheque betaal je vanaf 1 januari 10 in plaats van 9 euro. Dat is al een serieuze verhoging, maar daar komt nog bij dat ook de fiscale aftrek van die cheques wegvalt. Je krijgt dus geen deel meer terugbetaald via je belastingen. Dankzij dat systeem betaalde je netto maar 7,2 euro in plaats van 10 voor je dienstencheque.

Als we de oefening maken voor 4 cheques per week, het hele jaar door, dan kom je op een meerkost van 582,4 euro euro. Maar die prijsverhoging is niet alles. Verschillende dienstenchequebedrijven trekken vanaf 1 januari ook hun toeslagen en administratiekosten op. Dat kan de meerprijs per jaar tot boven de 700 euro tillen.

  • Elektriciteit en gas: zeker 135 euro per jaar

Er komt voor een gemiddeld gezin 135 euro aan “distributienettarieven” bij op de factuur voor gas en elektriciteit. De Vlaamse energieregulator VREG heeft die tarieven goedgekeurd voor 2025. Het gaat om een stijging met 33 procent tot 120 euro per gezin voor elektriciteit en met 6 procent (15 euro per gezin) voor aardgas.

Die distributienettarieven zijn de kosten die worden aangerekend om elektriciteit en gas tot bij u thuis te krijgen. Een gezin met een elektriciteitsverbruik van 3.500 kWh per jaar en een gemiddelde maandpiek van 4,26 kW betaalt gemiddeld 483 euro (inclusief btw) nettarieven in 2025. Een gezin met een aardgasverbruik van 17.000 kWh per jaar betaalt in 2025 260 euro.

  • Water: minstens 60 euro per jaar

De drinkwaterfactuur stijgt in 2025, en een gemiddeld gezin moet rekening houden met een stijging van 60 euro. “Die extra kosten komen vooral door de doorrekening van de kosten om het water te zuiveren”, zegt Carl Heyrman van Aquaflanders, de koepelorganisatie van Vlaamse waterbedrijven.

Het gaat om 113 miljoen euro die de Vlaamse overheid via de waterfactuur wil recupereren, en daar komt nog 33 miljoen bij die de gemeenten – meestal verenigd in intercommunales – in 2025 extra in de factuur mogen verrekenen voor de afvoer van afvalwater. Die twee samen verhogen de kost met 60 euro voor een gemiddeld gezin.

Daarbij kunnen de waterbedrijven zelf ook nog hun tarieven verhogen. De Watergroep startte de procedure om de factuur met 25 euro te doen stijgen per gezin, en met 10 euro per alleenstaande.

  • Voeding: tussen de 100 en 260 euro per jaar

Voeding zal naar alle waarschijnlijkheid 2,5 à 3 procent duurder worden in 2025, zegt Pierre-Alexandre Billiet, econoom bij het kennisplatform Gondola en retailprofessor aan de Solvay Brussels School. “De meest pessimistische ramingen gaan uit van 5 procent, de meest optimistische van 2, ik denk dat we ertussenin zullen landen op 2,5 tot 3.”

De uitschieters zijn cacao en koffie, dat zijn producten die de afgelopen maanden al fors gestegen zijn en zullen blijven stijgen. “Ook de suikerprijs zal eind 2025 nog sterk stijgen omdat meer landbouwers stoppen met hun verlieslatende activiteiten, vergelijkbaar met de melk”, zegt hij.

We zullen de stijging van de voedingsprijzen ook zién in de winkelrekken, zegt Billiet. “De retailer neemt altijd een deel van de kostenverhoging op zich, hij kan die niet volledig doorrekenen”, zegt hij. “Maar voor sommige producten gaan de supermarkten de rekening maken: is het de moeite waard om nog al die verschillende chocoladerepen van het huismerk, of al die soorten koffie, te laten produceren als de kosten zo hoog zijn? Ik denk het niet. We gaan naar een verschraling van het aanbod.”

Als je uitgaat van een jaarbudget van ongeveer 5.200 euro per gezin voor voeding (dat was de schatting die statistiekbureau Statbel in 2022 maakte), dan betekent een stijging met twee procent 104 euro extra kosten, een stijging met vijf procent komt neer op 260 euro extra per jaar. “Maar veel gezinnen consumeren meer dan gemiddeld cacao of vlees”, zegt Billiet. “Voor hen zal er dan al snel ruim 300 euro per jaar bijkomen.”

Volgens Billiet zijn groenten en fruit niet veel gestegen in prijs en zullen ze dat ook in 2025 niet doen. “De overheid heeft een gouden kans: verlaag de BTW op groenten en fruit, dat zal mensen écht hun consumptiepatroon doen veranderen. Prijs is de doorslaggevende factor in dat gedrag. Dus als fruit en groenten in prijs verlagen terwijl pakweg vlees en andere producten stijgen, dan zal dat zeker gezondere consumptie stimuleren.”

  • Kinderopvang: tot 300 euro per jaar

De kinderopvang wordt in januari duurder omdat de ouderbijdrage geïndexeerd wordt met 3,6 procent. Voor gezinnen met de laagste inkomens stijgt de prijs zo met 1,4 euro per maand (uitgaande van 20 opvangdagen per maand), voor de hoogste inkomens met 25 euro per maand.

De Gezinsbond maakt zich zorgen over die prijsstijging. “We begrijpen dat de ouderbijdragen worden aangepast aan de stijgende levensduurte”, zei woordvoerster Lien Swinnen al. “Maar dan zou het groeipakket wel op dezelfde manier moeten volgen. Dat is nu niet het geval.”

  • Postzegels: een paar euro’s per jaar

Vanaf 1 januari wordt de prijs van postzegels weer wat hoger. Een non-priorzegel (uitreiking binnen drie werkdagen) kost dan 1,53 euro per stuk, of 1,49 euro bij een vel van tien stuks. Het tarief voor 2024 was 1,46 euro per stuk. Bij een priorzending (bezorging de volgende dag) gaat de prijs naar 2,37 euro (of 2,33 euro per vel van vijf). Dat is een stijging van 10 cent.

“Voor de meeste gebruikers betekent dit een stijging in kosten van slechts 15 tot 20 cent per maand”, zegt Bpost.

  • Verandert de wettelijke pensioenleeftijd ook voor mij?

“Ga er niet zomaar van uit dat je in 2025 op je 65ste met pensioen kan”, laat de federale Pensioendienst weten. “Vanaf 2025 maakt de wettelijke pensioenleeftijd namelijk een sprong van 65 naar 66.”

De wettelijke pensioenleeftijd hangt vooral af van je geboortedatum. “Ben je geboren vóór 1960, dan ligt die op 65 jaar”, zegt Vik Beullens van de Pensioendienst. “Ben je geboren tussen 1 januari 1960 en 31 december 1963, dan ligt die op 66 jaar. En de wettelijke pensioenleeftijd voor wie geboren is in 1964 of later, is 67 jaar.”

“Dit is tien jaar geleden al beslist door de regering en dus totaal geen verrassing”, zegt professor en pensioenexpert Marjan Maes (KU Leuven). “Wie al eens op MyPension keek om te kijken wanneer hij op pensioen kon, zal dat al gezien hebben want die nieuwe gegevens werden al zo toegepast.”

  • Kan ik door die wijziging ook pas later op vervroegd pensioen?

“Die regels blijven ongewijzigd”, zegt Vik Beullens. “Je kan vervroegd met pensioen – dus vóór de wettelijke pensioenleeftijd – op je zestigste als je 44 loopbaanjaren hebt. Als je 43 loopbaanjaren hebt, kan het op je 61ste. Na 42 jaren loopbaan kan het vanaf je 63ste.”

  • Wat is de nieuwe pensioenbonus die vanaf 2025 uitbetaald wordt en hoe kan ik die verdienen?

“De pensioenbonus is een nettobedrag dat je krijgt als je eigenlijk al met pensioen zou kunnen, maar toch beslist om verder te werken”, zegt Vik Beullens. “Hoe langer je werkt na de datum waarop je het vroegst met pensioen zou kunnen, hoe hoger het bedrag.”

Concreet voor een “gewone” loopbaan van 43 jaar: voor het eerste jaar dat u verder werkt na uw vroegste pensioendatum krijgt u 3.927,5 euro netto. Voor het tweede jaar is dat 7.855 euro. En voor het derde jaar is dat 11.782,5 euro. Na drie jaar voltijds werken na uw vroegste pensioendatum kom je zo dus op een pensioenbonus van 23.565 euro. De pensioenbonus is volledig vrijgesteld van belastingen.

  • Wanneer wordt die bonus uitbetaald?

De teller om zo’n bonus op te bouwen is beginnen lopen op 1 juli 2024, laat de Pensioendienst weten. “Je kan de bonus in één keer laten uitbetalen, of in een maandelijks bedrag”, zegt Beullens.

“Maar de uitbetaling zal pas iets worden voor het najaar van 2025, omdat de Pensioendienst nog haar rekenprogramma’s moet aanpassen”, zegt Marjan Maes. “Het gaat om complexe materie die blijkbaar heel veel tijd vergt om geprogrammeerd te krijgen. Dat is op zich jammer. Als het bedoeld is om effectief aan te zetten tot langer werken, helpt het dat de mensen de regeling begrijpen. Maar het is dus ingewikkeld.”

De eerste bonussen zullen dus ten vroegste eind 2025 worden berekend en uitbetaald, laat de Pensioendienst weten.

  • De regels rond de minimumpensioenen worden strikter: waarom?

“Er komt een bijkomende voorwaarde bij”, zegt Marjan Maes. “Men heeft eigenlijk een gouden kans gemist om dit stelsel vanaf 2025 te harmoniseren en duidelijker te maken. Maar in realiteit komen er dus gewoon extra regels bovenop de bestaande rond het minimumpensioen. Ook dit onderdeel van de pensioenen wordt dus complexer.”

Concreet: om in aanmerking te komen voor een minimumpensioen als werknemer of zelfstandige moest je tot nu toe al een loopbaan van dertig jaar hebben. Maar er waren veel “gelijkgestelde periodes” – periodes waarin je niet werkte – die tóch meegerekend werden alsof je die gewerkt had. Je kon in theorie tien jaar gewerkt hebben, en daarna 20 jaar op werkloosheid gestaan hebben en dan toch een minimumpensioen krijgen.

“Vanaf 1 januari is er een bijkomende voorwaarde: je moet twintig jaar effectief gewerkt hebben”, zegt Beullens.

“Maar ook nu zijn er nog gelijkgestelde periodes”, zegt Marjan Maes. “Bijvoorbeeld moeder- of vaderschapsverlof, die worden geteld als effectief gewerkte dagen. Het systeem is ook anders voor ambtenaren, loontrekkenden en zelfstandigen. En ook met de nieuwe, nog complexere regels, bestaat nog altijd de mogelijkheid dat je 45 jaar werkt in een gemengde loopbaan – een aantal jaren als ambtenaar, een aantal jaren als werknemer – maar dus géén recht hebt op een minimumpensioen.”

Wat als ik er niet aan uit geraak?

“Het beste wat je kan doen, is de website van de federale Pensioendienst raadplegen”, zegt Marjan Maes. “Daar doen ze echt hun best om deze bijzonder complexe en voor velen onbegrijpbare materie zo helder mogelijk uit te leggen.”  Bron: BvL

Vlaamse belastlngdienst

Hieronder vindt u een overzicht van wat er vanaf 1 januari 2025 verandert dat gelinkt is aan de bevoegdheden van de Vlaamse Belastingdienst. Deze wijzigingen werden definitief goedgekeurd door het Vlaams Parlement.

Vlaamse Belastingdienst Voor een uitgebreid overzicht, klik hier.

Fabriekswerk

Fabriekswerk

Dit boek laat zien hoe de arbeidersklasse eruitziet, hoe ze betekenis geeft aan het dagelijkse werk, wat de belangrijkste zorgen zijn en welk gat er gaapt tussen arbeiders, managers en de gevestigde politiek.

Dit boek gaat over de arbeidersklasse. En meer specifiek over fabrieksarbeiders. Werkenden uit vervlogen, industriële tijden. Bestaat de fabrieksarbeider nog? Is er nog zoiets als een arbeidersklasse in ons land? Veel mensen denken van niet en de fabrieksarbeider lijkt grotendeels te zijn vergeten. Ondanks grote verschuivingen in de structuur van de Nederlandse economie is de arbeidersklasse nog springlevend. Dit boek laat zien hoe de arbeidersklasse eruitziet, hoe ze betekenis geeft aan het dagelijkse werk, wat de belangrijkste zorgen zijn en welk gat er gaapt tussen arbeiders, managers en de gevestigde politiek. Fabian Dekker is arbeidssocioloog en schrijft over werk. Hij publiceerde eerder onder andere boeken over het arbeidsleven van circusartiesten, nachtwerkers, de positie van zzp’ers, jongeren op de arbeidsmarkt en over de invloed van technologische verandering op werk.

De onderwijsbonden staken maandag

De onderwijsbonden staken maandag tegen de plannen van de Arizona-partijen om de overheidspensioenen te hervormen. Hun protest is niet ernstig. De verworven rechten blijven behouden. Als er nu niets gebeurt, zal men in de toekomst rechtstreeks moeten ingrijpen met zware kortingen op de pensioenuitkeringen.

Protesteren en staken nog voor er een beleidsmaatregel wordt genomen. Het klinkt vreemd en toch zullen de onderwijsbonden dat op maandag 13 januari doen. Ze leggen het werk neer omdat ze niet willen dat er geraakt wordt aan de royale ambtenarenpensioenen. De federale onderhandelaars willen die hervormen en meer afstemmen op het pensioenstelsel in de privésector. Het maakt onderdeel uit van een begrotingssanering. Concreet zouden de pensioenuitkeringen niet meer worden berekend op de laatste tien jaar, maar over de hele loopbaan. Ook de gunstregimes waarmee het overheidspersoneel vroeger kan stoppen met werken zouden uitdoven.

De vakbonden vrezen dat ze straks voor voldongen feiten worden gesteld. ACV-voorzitter Ann Vermorgen zegt daarom dat het “nu hét moment is om de onderhandelaars te waarschuwen voor ondoordacht en slecht beleid”. Lees: protest na de regeringsvorming zijn vijgen na Pasen. Tenslotte zijn de hervormingen van de pensioenstelsels onder de regering-Di Rupo (2011-2014) en de regering-Michel (2014-2018) ondanks straatprotest toch doorgevoerd. Het recentste voorbeeld is dat de wettelijke pensioenleeftijd sinds 1 januari 2025 niet langer 65 maar 66 jaar is.

Lange overgangfases

Het blijft afwachten wat er in het finale regeerakkoord zal staan – als dat er ooit komt – maar het is fout te beweren dat het hier om een directe zware ingreep of een “sloopkogel” gaat. Die bewering van de socialistische overheidsvakbond ACOD klopt niet. Op tafel ligt het voorstel dat het pensioen van een leerkracht niet langer op het loon van de laatste tien jaar, maar op de volledige carrière gebaseerd zou zijn, zoals voor zowat alle werknemers in dit land. Mét een overgangsperiode van ruim vijftien jaar. We zijn al snel ergens in 2040 wanneer er sprake van kan zijn dat de pensioenstelsels meer op elkaar zijn afgestemd.

Bovendien worden de verworven rechten van de bestaande gepensioneerden en de mensen die nu aan hun loopbaan in het onderwijs bezig zijn, behouden. Nogmaals: finale teksten zijn er niet, maar het is de bedoeling het nieuwe systeem in te voeren voor wie in het onderwijs en andere overheidsdiensten start. Men kan zich daarbij trouwens de vraag stellen of het over een gigantisch grote populatie gaat, aangezien steeds meer ambtenaren contractuelen zijn. Hun pensioensysteem sluit nu al zeer dicht aan bij dat van de privésector.

Een gezond redenerend mens zou tevreden moeten zijn met die lange overgangsfase. Er moet ingegrepen worden in de royale overheidspensioenen om de overheidsfinanciën te saneren. Gebeurt dat niet, dan volgen er over vijf jaar hardere ingrijpen. Zoals pakweg 10 procent verlagingen van alle uitkeringen, ook van de huidige gepensioneerden, onder druk van de Europese Commissie en het IMF

Geen contractbreuk

Dat de verworven rechten behouden blijven is geen detail. In België heeft de overheid er een handje van weg om in de sociale zekerheid contractbreuk te plegen. Meer bepaald voor de werknemers in de privésector. Een veelzeggend voorbeeld is het plafonneren van de pensioenuitkeringen voor privéwerknemers, zoals eind vorige eeuw werd doorgevoerd, terwijl de sociale bijdragen niet worden geplafonneerd. Concreet: een werknemer bouwt pensioenrechten op tot een jaarinkomen van 80.485 euro. Daarboven worden nog altijd sociale bijdragen betaald, maar dat wordt niet meegeteld bij de berekening van het pensioen. Een zuivere belasting dus. De privéwerknemers hebben nooit betoogd of gestaakt tegen die contractbreuk.

Als compensatie voor die plafonnering werd weliswaar het fiscaal vriendelijke aanvullend pensioen voor de privéwerknemers ingevoerd. Maar ook daar wordt aan gemorreld via allerlei kleine belastingen die er in de loop van de jaren op worden geheven.

Geen geloofwaardig alternatief

Om terug te komen op de overheidspensioenen: de vakbonden proberen het debat open te trekken en pleiten voor andere maatregelen om de begroting te saneren. Maar die vormen geen geloofwaardig alternatief. In een opiniestuk pleit ACV-voorzitter Ann Vermorgen voor “het dichten van de enorme gaten in de inkomsten van de sociale zekerheid, geslagen door de taxshift en andere aderlatingen door allerlei goedkope statuten en cafetariaverloningen”. Dat levert miljarden euro op, schrijft ze. Wel, wie a zegt, moet ook b zeggen. Die extralegale voordelen werden ingevoerd omdat de lasten op arbeid te hoog zijn en werken onvoldoende beloond wordt. Eigenlijk pleit de christelijke vakbond voor hogere loonkosten om de begroting te saneren. Daarmee worden we 30-35 jaar terug in de tijd gekatapulteerd.

Ook treinstaking

De staking in het kader van een vakbondsactie rond de pensioenen zal maandag leiden tot een fors afgebouwd treinaanbod. NMBS kondigt een alternatieve treindienst aan waarbij twee op de drie IC-treinen en vier op de vijf L- en S-treinen niet zullen rijden. Quasi geen enkele piekuurtrein (P) zal rijden.

De vakbonden organiseren maandag een actiedag rond de pensioenen, met onder meer een betoging aan de Pensioentoren in Brussel. Volgens de spoorbonden leeft de kwestie onder het spoorpersoneel. De plannen van de regeringsonderhandelaars dreigen een grote impact te hebben op hen, waarschuwde ACOD vorige maand.

De staking bij het spoor start zondagavond om 22 uur. Vanaf dinsdagochtend zouden de treinen weer volgens de normale dienstregeling moeten rijden. De details van de afgeslankte dienstregeling zullen zaterdag om 14.30 uur op de website van NMBS verschijnen. De spoorwegmaatschappij adviseert specifiek studenten met examens om hun voorzorgen te nemen. De alternatieve dienstregeling is opgesteld aan de hand van het beschikbare personeel. De impact kan verschillen per provincie, zegt NMBS-woordvoerder Bart Crols.

De staking tegen de pensioenplannen van de toekomstige federale regering zal maandag leiden tot een fors afgebouwd treinaanbod. Ook de luchthaven verwacht een grote impact van de staking en in veel scholen wordt gestaakt maandag. De NMBS kondigt een alternatieve treindienst aan waarbij twee op de drie IC-treinen en vier op de vijf L- en S-treinen niet zullen rijden. Haast geen enkele piekuurtrein (P) zal rijden.

De staking in het onderwijs zal vooral een impact hebben op het basisonderwijs. In maar liefst 35,51 procent van de lagere scholen zal de schoolpoort vermoedelijk gesloten blijven. Dat blijkt uit een bevraging van VLVO, de Vereniging van Leidinggevenden in het Vlaams Onderwijs.

Over het secundair onderwijs is het moeilijker uitspraken te doen: slechts 66 leidinggevenden vulden de enquête van VLVO in. Van hen zegt 7,61 procent dat de school dicht blijft. 8,7 procent twijfelt nog, maar neigt naar ‘gesloten’. VLVO stelde niet de vraag of de scholen die dichtblijven ook noodopvang zullen voorzien. In principe moet dat, tenzij ze genoodzaakt worden volledig te sluiten door een gebrek aan personeel.

Luchthaven

Ook Brussels Airport verwacht maandag een “grote impact” door de nationale vakbondsacties.

“Een groot aantal vluchten zal moeten worden geannuleerd of herpland. De luchtvaartmaatschappijen zullen de passagiers van de betrokken vluchten hierover rechtstreeks contacteren”, zo staat in een mededeling van de luchthaven. Brussels Airport verwacht dat vooral bij de afhandelaars en het veiligheidspersoneel een groot aantal werknemers het werk zal neerleggen. Hoeveel vluchten er moeten geannuleerd worden maandag, kan de luchthaven nog niet zeggen.

Bron: DS