Maar liefst 599 van de 1.015 kinderen die zich voor volgend schooljaar hebben aangemeld voor een plaats in het buitengewoon basisonderwijs in de stad Antwerpen hebben geen plaats toegewezen gekregen. Daarmee is het tekort nog dramatischer dan vorig jaar. “We hebben gevraagd om toch eens te onderzoeken vanwaar die grote toestroom komt van kinderen met een verstandelijke beperking.”
In de stad Antwerpen moeten ouders die een lagere school zoeken voor hun kinderen zich online aanmelden, waarna het systeem kinderen aan een school toewijst. Dat lukt lang niet met alle kinderen, want zeker in het buitengewoon basisonderwijs – kleuter- en lagere school dus – zijn al jaren grote plaatstekorten.
Maar de nieuwste cijfers voor het komende schooljaar zijn nog dramatischer dan anders, zo leren cijfers van het Lokaal Overlegplatform (LOP). Maar liefst 599 van de 1.015 aangemelde kinderen in het buitengewoon onderwijs – bijna 2 op de 3 dus – hebben geen plaats toegewezen gekregen. Zij staan dus op de wachtlijst.
“En zeker in het kleuteronderwijs type 2 – kinderen met een verstandelijke beperking – is het tekort enorm”, zegt LOP-voorzitter Ilse De Volder. “Daar zitten we aan 226 kinderen die geen plaats hebben. We hebben maar 19 kinderen een plaats kunnen geven. En de perspectieven zijn jammer genoeg niet goed.”
“Idem voor kleuters type 9, kinderen met een normale intelligentie maar met een autismespectrumstoornis: daar zien we nog altijd 31 kleuters die geen plaats hebben. Die zitten nu nog altijd in een gewone kleuterschool, maar als die vraag er komt, weten we dat dat ernstige problemen zijn.”
Strenge eisen voor schoolgebouwen
In het lager onderwijs zet die trend zich voort voor kinderen met een verstandelijke beperking (type 2): 144 kinderen hebben daar geen plaats. Voor type 9 telt het LOP 119 kinderen zonder plaats op een geschikte school. Voor type 3 – kinderen met een emotionele of gedragsstoornis maar zonder verstandelijke beperking – hebben 33 kinderen geen plaats, meer dan de helft van de aanmeldingen.
“Vorig jaar hebben verschillende koepels nog extra capaciteit gecreëerd”, zegt De Volder. “Maar al die scholen zitten nu echt vol. Het grote probleem in Antwerpen is vooral een aangepaste locatie te vinden. Die gebouwen moeten echt wel afgestemd worden op de noden van die kinderen met een beperking. De overheid heeft daar strenge eisen over, maar ook in Antwerpen zelf vraagt de bureaucratie heel veel van schoolbesturen. Ook zij zeggen daarom soms: ‘Hier stopt het, dit lukt niet meer voor ons’.”
Schepen van Onderwijs Jinnih Beels (Vooruit) heeft vanuit het stadsbestuur wel initiatieven mee ondersteund en middelen aangereikt om de tekorten te helpen oplossen. Maar dat volstaat amper, ziet De Volder. “Voor type 2 zouden we misschien nog een aantal plaatsen kunnen creëren, maar nooit voor al die 226 kleuters en de 144 lagere schoolleerlingen op de wachtlijst. Dat zijn bijna 3 scholen die we zouden moeten bijcreëren.”
Woede bij ouders
Ouders van kinderen die geen plaats hebben, reageren uiteraard erg boos. “En terecht. Daar zitten kinderen tussen die zich al voor het derde jaar aanmelden. Die zaten de vorige jaren dus ofwel gewoon thuis, ofwel niet in de school van hun keuze, ofwel in een gewone school, ofwel in een ander type. Dus soms hebben die wel een school, maar hebben ze geen aangepast onderwijs. Nochtans hebben zij daar wel recht op. En eerlijk gezegd: we hebben ook geen perspectieven. We kunnen hen dus ook niet zeggen: wacht nog even.”
Bij het LOP vragen ze zich luidop af wat er aan de hand is. “We hebben gevraagd aan de minister van Onderwijs (Ben Weyts (N-VA)) om toch eens te onderzoeken vanwaar die grote toestroom komt van kinderen met een verstandelijke beperking. Het is een tendens in heel Vlaanderen, maar in een stad als Antwerpen zie je dat nog veel sterker. Daar gaat het over enorm grote aantallen. En het blijft groeien: de cijfers stijgen nu al voor het vierde jaar op rij.”
Directeur Antwerpse school getuigt: “Voor heel veel ouders is dit een vreselijke dag”
“Op de wachtlijst van onze school – waar alles samen plaats is voor 102 kinderen – staan 194 kleuters en dan nog eens 113 lagere schoolkinderen. Dat is echt verschrikkelijk”, dat vertelt Saskia Vandereyken, directeur in Katrinahof Antwerpen, een school voor buitengewoon basisonderwijs voor kinderen met een verstandelijke beperking (type 2).
“Voor heel veel ouders is dit een vreselijke dag: zij weten niet wat ze volgend schooljaar met hun kind moeten doen. Veel van hen hebben dit al meermaals meegemaakt. Want je kunt wel een heel jaar op een gunstige plek op de wachtlijst staan: op het einde van het schooljaar vervalt die plaats.”
“Wij krijgen nu heel wat telefoontjes van mensen die de wanhoop nabij zijn. Zij hopen dat er toch nog ergens een achterpoortje is. Dat gaat niet over 5 mensen, wel over meer dan 300 mensen voor de hele school. Ik kan daar jammer genoeg totaal niks aan doen.”
Sommige verhalen zijn schrijnend, zegt Vandereyken. “Zo hoor je soms dat een van beide ouders moet stoppen met werken om voor het kind te zorgen, wat dan weer voor problemen zorgt voor de rest van het gezin. Want plots komen al die zorgnoden terecht op 1 loon.”
Veel perspectief is er niet, want ondanks alle inspanningen gaat het traag met de uitbreidingen in het Antwerpse onderwijs. “Ook wij willen uitbreiden. We hebben zelfs een locatie op het oog. Maar dat gaat maar over 30 plaatsen, voor kleuter- en lagere school samen, dus dat is een druppel op een hete plaat.”
Bron: VRTnws