Het lijkt niet goed te gaan met de regeringsonderhandelingen.
Vooruit-voorzitter Conner Rousseau keurde de regeringsvoorstellen van Bart De Wever niet goed zodat de slaagkansen van een federale formatie moeilijk worden.
Daardoor wordt de kans steeds groter dat formateur Bart De Wever (N-VA) maandag 4 november zijn ontslag moet indienen bij de koning.
Terwijl formateur Bart De Wever (N-VA) probeert om de formatie ter redden, ziet Vooruit-voorzitter Conner Rousseau minieme slaagkansen. ‘Ik hoop dat ik ongelijk heb, maar ik acht de kans klein dat het nog lukt’, zei hij in een interview met Het Nieuwsblad op zaterdag.
Volgens Rousseau zitten de onderhandelaars nog steeds op ‘ongeveer dezelfde tekst en dezelfde tabellen te werken als vier maanden geleden’. Hij zegt te begrijpen dat mensen snel een regering willen, maar hamert erop dat het ‘eerlijk’ moet zijn. Daarmee doelt hij op een verdeling van de inspanningen, waarbij de grote vermogens bijdragen om de begroting op orde te zetten.
Rousseau gaf eerder al aan dat er moet bijgestuurd worden naar een ‘budget first’-regering met de focus op vermogensbelastingen en begrotingsdiscipline. Zo wil hij meer vermogenstaks voorzien dan het geval is met een meerwaardebelasting. Volgens de Vooruit-voorzitter moet er een centrumbeleid komen en geen ‘zeer rechts programma’.
‘Als dat al niet mogelijk is, waarom zou ik dan als socialist in zo’n regering stappen?’, zei hij.
Rousseaus uitspraken gaan volledig in tegen de laatste reddingspoging van De Wever. Die laatste wordt maandag opnieuw bij de koning verwacht, nadat hij donderdag in een maak- of kraakmoment mislukte om de socialisten over de streep te trekken. Met de uitspraken lijken een kans op een ‘go’ van Vooruit, cd&v, MR en Les Engagés rond het grote sociaal-economische plaatje van zijn ‘supernota’ bijzonder klein.
Achter de schermen wordt verder gezocht naar een oplossing.
Als Rousseau de deur dichthoudt, moet De Wever zijn ontslag als formateur aanbieden aan de koning. Toch laat het entourage van De Wever zijn hoofd niet hangen. ‘Achter de schermen wordt verder gezocht naar een oplossing’, klinkt het.
Opmerkelijk is dat Rousseau meerdere alternatieven ziet, zoals een regering zonder Vooruit of met de PS. Dat laatste is weinig realistisch. De PS wil zich herbronnen in de oppositie. ‘We kozen voor de oppositie en we blijven daar ook’, zei PS-voorzitter Paul Magnette vorige week in De Tijd.
De uitspraken van de voorman van de socialisten kunnen twee dingen betekenen. Of het is een ultieme poging om formateur De Wever te dwingen zijn nota alsnog te herschrijven. Of het is een aanloop naar maandag, wanneer De Wever mogelijk zijn ontslag aanbiedt bij de koning.
Dat het niet meer zal lukken, was vorige donderdag al duidelijk.
Rousseau zet zich schrap voor de Arizona-ondergang en anticipeert om maandag niet de schuld te krijgen van de regeringsmislukking. ‘Dat het niet meer zal lukken, was donderdag al duidelijk’, klinkt het. Neutr-On is benieuwd of Rousseau een vermogensbelasting kan afdwingen of dat hij zijn eisen zal afzwakken.
Hoe moet het nu verder?
Formateur Bart De Wever (N-VA) heeft geen groen licht gekregen voor zijn nieuwe versie van de supernota. Een nieuwe mislukking betekent wellicht het einde van zijn opdracht.
Federaal formateur Bart De Wever (N-VA) legde zijn collega-voorzitters zijn herwerkte supernota voor. Zolang die socio-economische basis geen groen licht krijgt, liggen de onderhandelingen stil. Het was Vooruit-voorzitter Conner Rousseau die vorige week de tweede supernota afwees wegens te onevenwichtig.
De partij van Conner Rousseau zit als enige centrumlinkse partij in een overwegend centrumrechtse coalitie.
De MR van Georges-Louis Bouchez zou amper bezwaren hebben geuit. De Franstalige liberalen willen vaart maken.
De CD&V, Les Engagés en vooral Vooruit gaven wel tegengas. Bij Les Engagés, de partij van Maxime Prévot, is er vooral veel ongenoegen over de voorstellen rond de gezondheidszorg. Volgens een bron zou De Wever een besparing van 4 miljard euro op tafel hebben gelegd. De CD&V en Les Engagés zouden evenwel kenbaar hebben gemaakt dat zij de onderhandelingen niet zullen opblazen.
Vooruit zou dan weer opnieuw gehamerd hebben op een eerlijkere verdeling van de lasten. Lees: de superrijken – of de ‘breedste schouders’ – worden nog te veel gespaard.
Dat onevenwicht bleek eerder al een struikelblok voor Conner Rousseau. Vooruit zit als enige centrumlinkse partij in een overwegend centrumrechtse coalitie.
Volgens twee bronnen zouden er amper meningsverschillen zijn over ‘harde’ thema’s als defensie en migratie. ‘Maar het geld enkel zoeken binnen de sociale zekerheid, pensioenen en gezondheidszorg? Dat gaat echt niet.’ Volgens de jongste berekeningen moet de federale regering zeker zo’n 19 miljard euro vinden.
De tijd tikt voor De Wever. Als hij geen goed nieuws kan brengen, dan dreigt het einde voor zijn opdracht. De Vlaams-nationalist kan moeilijk zijn nota blijven herwerken. Tegelijk is er het besef dat er amper alternatieven zijn voor Arizona. Hoe meer tijdverlies, hoe kleiner de kans dat cruciale wetgeving voor het einde van het jaar kan worden goedgekeurd door de Kamer.
De druk ligt in de eerste plaats bij Vooruit.
Steeds nadrukkelijker weerklinkt de vraag of Rousseau wel wil landen. ‘Vier van de vijf partijen willen aan tafel’, klinkt het ergens. ‘Slechts één partij blokkeert dat.’
Ondertussen is Open VLD ingegaan op de uitnodiging van federaal formateur Bart De Wever (N-VA) voor een gesprek. Dat meldt voorzitter Eva De Bleeker op X.
De VRT meldde eerder op de dag dat Bart De Wever gevraagd heeft aan de liberalen om federaal mee te onder-handelen, en het nieuws werd ook off the record aan Belga bevestigd. Nu bevestigt De Bleeker het nieuws ook op X.
“Ik ben ingegaan op de uitnodiging van de formateur voor een gesprek. We gaan de inhoud van ons gesprek intern bespreken”, schrijft ze.
Het onderhoud heeft al plaatsgevonden, maar meer details worden er voorlopig niet meegedeeld. Plannen voor een vervolgvergadering zouden er voorlopig niet zijn.
Open VLD had de deur voor een regeringsdeelname de afgelopen weken voorzichtig op een kier gezet, nadat de partij na de verkiezingsnederlaag van 9 juni had aangekondigd verkiezingsresultaat voor de oppositie te kiezen. Kopstuk Egbert Lachaert zei woensdag nog dat “Arizona is veruit de meest logische coalitie” is maar dat je “de deur niet formeel kunt sluiten, want je weet nooit wat er gebeurt”.
Onafhankelijk Kamerlid Jean-Marie Dedecker lanceerde een opmerkelijk voorstel: een noodregering die met volmachten zou werken. De regering zou een minderheid hebben, maar door volmachten te vragen aan het parlement kan er beslist worden. Hoe werkt dat allemaal?
De context: Vooruit wil niet in een regering stappen met N-VA, cd&v, Les Engagés en MR als er geen aanpassingen komen aan de supernota van formateur Bart De Wever (N-VA). De Wever werkt daardoor aan een andere piste: een regering zonder Vooruit maar met Open Vld.
Zo’n ‘Zweedse coalitie’ tussen N-VA, cd&v, Open Vld, Les Engagés en MR heeft echter maar 1 zetel op overschot in de Kamer. Een volwaardige regering vormen, ligt daarom lastig. Cd&v en Les Engagés vinden zoiets niet werkbaar.
In het nieuws: Jean-Marie Dedecker heeft de oplossing, een noodregering met volmachten.
“We zitten met een crisis, een budgettaire crisis. Net zoals de coronacrisis. Ze hebben toen een noodregering gemaakt. We moeten ook nu een noodregering maken. Een soort voorlopig bewind, laat ons het zo noemen, eventueel met volmachten. Om de budgettaire crisis voor dit land af te wenden. We zijn op zoek naar 26 miljard euro. We moeten doen op korte termijn. En we kunnen dit doen met een soort noodregering. En dan kijken wat daar uit voorkomt binnen zes maand of over een jaar”, zo legt Dedecker uit bij Villa Politica. Maar de andere partijen willen daar niet van weten.
Ontslag nemen met behoud van uitkering
Als u uw job beu bent, bevat de supernota van formateur Bart De Wever (N-VA) met de trampolinepremie een interessant voorstel: het zou mogelijk worden om ontslag te nemen en toch recht te hebben op een werkloosheids-vergoeding. ‘Deze maatregel zal uiteindelijk een besparing blijken’, zegt arbeidsmarktexpert Ans De Vos.
In de herziene tweede versie van de supernota van formateur Bart De Wever (N-VA) werd volgens De Standaard een opmerkelijk voorstel om de arbeidsmarkt te hervormen behouden. Elke werknemer die al minstens een jaar werkt zou eenmalig zelf ontslag kunnen nemen en toch een werkloosheidsvergoeding krijgen, weliswaar beperkt in de tijd. Wie van die optie gebruikmaakt om een opleiding voor een knelpuntberoep te volgen, krijgt bovendien een hogere uitkering. Het is voorlopig afwachten of De Wever hiermee de potentiële coalitiepartners MR, Les Engagés, Vooruit en CD&V kan overtuigen.
Knack legde de maatregel voor aan Ans De Vos, professor duurzame loopbanen aan de Antwerp Management School en Universiteit Antwerpen.
Dit voorstel wordt ook wel de ‘trampolinepremie’ genoemd. Wat vindt u van die term?
De Vos: (lacht) Ach, het kind moet een naam hebben, zeker? Ik ben geen fan. Het wekt de indruk dat mensen wel eens een foute jobkeuze kunnen maken en dan één kans krijgen om iets anders te kiezen. Maar het gaat niet louter om een foute loopbaankeuze. Het gaat breder over mensen die zich niet meer thuis voelen in een bedrijf waar ze al twintig jaar werken, of die uitgeput zijn doordat de inhoud van hun job is veranderd. Veel mensen blijven te lang steken in een job die ze niet graag doen, of niet meer graag doen. Ze verengen loopbaanzekerheid tot jobzekerheid. Dit initiatief kan hen helpen uit die comfortzone te komen en die grote stap te zetten.
U bent geen fan van de naam, maar dus wel van de maatregel?
De Vos: Klopt, het is een stap in de goede richting. Al jaren roepen zowel werkgevers als werknemers om maatregelen die zorgen voor meer flexibiliteit. Vaak komt die er aan de kant van de werkgevers, maar dit is een belangrijk signaal dat ook de werknemer meer autonomie geeft. Uiteraard moet die maatregel ondersteund worden met begeleiding naar een passender job.
We hebben meer dan een half miljoen langdurig zieken in België. Ga je dat alleen oplossen door hen te re-integreren met dure premies en coaches? Ik denk het niet. Ook dit soort preventieve maatregelen is broodnodig, zodat we de oorzaken kunnen aanpakken. Deze maatregel zal wat geld kosten, maar uiteindelijk een besparing blijken als er minder mensen langdurig uitvallen. De 42-jarige loopbaan bij dezelfde werkgever in hetzelfde tempo, met dezelfde goesting en competenties is voltooid verleden tijd. Toch zit dat ideaalbeeld nog te veel in ons denken ingebakken.
Werkgeversorganisatie VOKA sprak bij eerdere voorstellen voor dit soort maatregelen over de ‘matras van de uitkering’. Moeten we misbruik vrezen?
De Vos: Ik heb geen cijfers die daarop wijzen. Mochten er hierdoor bij bepaalde werkgevers plots veel werknemers ontslag nemen, dan zou dat vooral voor die werkgevers een signaal zijn dat er iets mis is met hun hr-beleid. Maar ik verwacht dat niet. De maatregel lijkt niet bedoeld om mensen een sabbatical te gunnen. Hoewel dat misschien ook niet verkeerd is als mensen na twintig jaar zeer intensief werken daar nood aan hebben. Het is belangrijk om het geheel van de arbeidsmarkthervorming te bekijken en niet op deze ene maatregel en de kostprijs te focussen. Bovendien is de uitkering beperkt in de tijd.
En de werknemer zou maar eenmaal van de optie gebruik kunnen maken.
De Vos: Wat mij betreft zou het vaker mogen. Al is dit experiment in de huidige context al een redelijk grote stap. En ik begrijp ook de voorzichtigheid. Maar zelfs als het meer dan één keer zou mogen, gaan niet plots miljoenen werknemers ontslag nemen. Mensen in beweging zetten die vastzitten in hun job is niet eenvoudig. Dit zal misschien nog onvoldoende blijken voor mensen die zijn vastgeroest.
Kan de hogere premie voor mensen die na hun ontslag een opleiding voor een knelpuntberoep volgen een gamechanger zijn?
De Vos: Dat is te sterk uitgedrukt. Het kan een randvoorwaarde scheppen waardoor iemand tussen twee jobs een opleiding tot leerkracht of verpleger kan volgen. Maar daarmee is bijvoorbeeld het grote cultuurverschil tussen de privé en voor de klas staan niet weggewerkt.
Scholen en ziekenhuizen zijn gebaat met arbeidskrachten met een zekere maturiteit. Dus het is absoluut een goed idee om in te zetten op mensen die in hun huidige loopbaan vastlopen.
Is de trampolinepremie nadelig voor werkgevers? De Vos: Als een werkgever zijn personeel alleen kan behouden omdat ze niet weg durven of kunnen, dan is die werkgever niet goed bezig. Deze maatregel zou hen dus geen angst mogen inboezemen. Integendeel, het kan zorgen voor een flexibelere arbeidsmarkt. En die geeft een bedrijf dan weer de kans om makkelijker nieuwe gemotiveerde krachten aan te trekken. Het is een win-winsituatie.’
Bron: Knack