Een peiling naar de kiesintenties in West-Vlaanderen gaf de doorslag: Jean-Marie Dedecker komt niet met een eigen lijst op, maar blijft als onafhankelijke trouw aan zijn partij. Een opwaarts gevecht met onzeker resultaat inzake het behoud van zijn parlementair zitje, ziet Dedecker niet zitten. Dezelfde peiling zorgde ervoor dat er binnen N-VA deze keer geen gemorrel is over de ‘onafhankelijke’ zij-instromer. De brulboei uit Middelkerke wordt stilaan ook gezien als een reddingsboei. Deze samenwerking is langs twee kanten gebaseerd op zwaktes, wat doorgaans een erg instabiele basis is. 

De peiling van Doorbraak plaatst het Vlaams Belang op grote winst in West-Vlaanderen. In 2019 haalde het VB hier zijn sterkste provinciale resultaat met meer dan 20% van de stemmen. Dat zou stijgen tot ongeveer 30%, bijna dubbel zoveel als de eerste achtervolgers Vooruit en N-VA met elk ongeveer 16%. Het VB is nog volop bezig met het klaarstomen van kopstukken in West-Vlaanderen, maar kan scoren op basis van een brede waaier van thema’s bovenop het traditionele racisme dat gekoppeld wordt aan sociaal onbehagen dat versterkt is door jarenlang asociaal afbraakbeleid. Er is bovendien lokaal ongenoegen rond onder meer de hoogspanningslijn Ventilus. Daarnaast is er onrust onder de boeren rond stikstof. Dit alles stuwt het VB naar een momentum in de provincie.

Volgens deze peiling zou N-VA opnieuw zwaar verliezen. Van 28,5% in 2014 ging N-VA naar 21,4% in 2019 en daar zou nu nog 16,2% van overblijven. In het scenario dat Dedecker met een eigen lijst opkomt, zou die zijn stemmen bijna volledig bij Vlaams Belang weghalen en niet bij N-VA. De neergang van N-VA is opmerkelijk, maar uiteraard (nog) niet van het niveau van CD&V en Open VLD. Die partijen zouden volgens de peiling elk nogmaals 5% verlies incasseren. Open VLD komt nog aan 8,9%, CD&V staat op een voor West-Vlaanderen historisch dieptepunt van 12,1%.

Het resultaat van 2,8% voor een afzonderlijke lijst van Dedecker gaf voor hem de doorslag. Zelfs indien de verkiezingscampagne dat percentage nog kan optrekken, is een verkozene halen onzeker. Bovendien kijkt Dedecker ongetwijfeld ook al naar de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2024 en wil hij een verlengd mandaat als burgemeester, waarbij hij op een hoger niveau meer gedaan krijgt als er een goede band mee is. VB-voorzitter Van Grieken verklaarde eerder in ’t Pallieterke: “Ik heb hem altijd al lachend gezegd dat we hem hetzelfde geven als N-VA. Maar hij kan de overstap niet maken, omdat zijn lijn met de Vlaamse regering – die hij nodig heeft als burgemeester van Middelkerke – dan zou worden doorgeknipt.” Dat het VB bereid is om een uitgesproken donkerblauwe liberaal als lijsttrekker uit te spelen, zegt veel over hoe ernstig de poging tot ‘sociaal imago’ moet genomen worden. Niet dat ze Dedecker nodig hebben om die hypocrisie te doorprikken: in 2019 en straks wellicht opnieuw wordt de West-Vlaamse VB Kamerlijst getrokken door Wouter Vermeersch die zijn eerste politieke stappen met Lijst-Dedecker zette.

Dedecker ziet voor zichzelf een rol weggelegd als een “tussenstation” en ook als “smeermiddel” tussen N-VA en Vlaams Belang. “Waarom zouden wij geen regering met de N-VA kunnen vormen? Eventueel met gedoogsteun van Vlaams Belang,” zei hij in een interview met Humo. Dat scenario van een minderheidsregering met gedoogsteun door VB werd eerder ook anoniem geopperd door VB-kopstukken. Nog los van de houding van N-VA hierover, is het maar de vraag of het verkiezingsresultaat dit scenario ook maar enigszins mogelijk kan maken. Langs de andere kant is het duidelijk dat Dedecker de zogenaamde ‘muur’ tussen VB en N-VA verder afbreekt. De Wever deed straffe uitspraken en noemde het VB het “melanoom van Vlaanderen”, maar ondertussen laat hij toe dat er langs verschillende kanten geknaagd wordt aan de muur die zijn partij scheidt van extreemrechts. Het dossier dat Humo deze week bracht over het scheldmagazine ’t Scheldt bevestigde dit nogmaals: achter de schermen van deze rioolpublicatie was er intens overleg en samenwerking tussen aanhangers van beide partijen. De riool van ’t Scheldt loopt recht door de muur tussen N-VA en VB…

Voor N-VA is het behoud van de stemmen van Dedecker belangrijk. In 2019 haalde hij 40.000 voorkeurstemmen, bijna evenveel als lijsttrekker Sander Loones die nu naar het Vlaams Parlement verkast en met wie Bart De Wever naar eigen zeggen “grote plannen” heeft. Waar De Wever enkele weken geleden nog een proefballonnetje opliet over de nood aan een ‘grote rechtse’ formatie met de rechtervleugel van CD&V en Open VLD, ziet hij de komst van Dedecker nu als deel van een stormram tegen de Vivaldi-regering van onder meer CD&V en Open VLD. De samenwerking met Dedecker is ingegeven door de eigen zwakte van N-VA, veroorzaakt door jarenlange deelname aan een asociaal beleid. Dedecker speelt in op ongenoegen, maar staat voor dezelfde asociale recepten als N-VA. Klimaatverandering ontkent hij, voor grote bedrijven rolt hij de rode loper uit, wie het moeilijk heeft moet maar beter zijn best doen …

Tot slot nog positief nieuws uit de West-Vlaamse peiling. De nationale groei van PVDA zet zich ook hier door. De peiling van Doorbraak zet de PVDA op 6,1%, wat uitzicht geeft op een verkozene. Dit is een uitdrukking van het feit dat de linkerzijde in staat is om een deel van het ongenoegen naar zich toe te trekken. Dit ongenoegen organiseren en omzetten in zo sterk mogelijk verzet tegen het asociale beleid is meteen ook het beste antwoord op het gevaar van extreemrechts.

Bron: socialisme.be