Een nieuwe maand, nieuwe maatregelen, wijzigingen van de wetgeving, enz.
Hierbij een kort overzicht.


• Indexering slecht geïsoleerde woningen
Vanaf 1 oktober mag de huurprijs van een slecht geïsoleerde woning opnieuw geïndexeerd worden. De Vlaamse regering had in oktober vorig jaar de prijzen bevroren als reactie op de energiecrisis.
De huur van woningen met een EPC-label E of F mocht een jaar lang niet worden aangepast aan de inflatie. Voor woningen met een label D mochten verhuurders nog de helft van de indexering doorrekenen.
Dankzij die maatregelen zagen zo’n 200.000 gezinnen het voorbije jaar de huurprijs niet toenemen. Voor zowat 75.000 huurders mocht de index slechts voor 50 procent worden aangerekend.
Matthias Diependaele (N-VA) wil met de stopzetting van die tijdelijke regeling voorkomen dat verhuurders hun pand niet langer verhuren. “De huurmarkt ervaart nu al veel druk en we hebben alle woningen nodig”, zei hij eerder deze maand.


• Sociaal tarief elektriciteit daalt, maar dat van gas stijgt
Het sociaal tarief voor gas en elektriciteit wordt elk kwartaal aangepast. Vanaf begin volgende maand gelden de volgende tarieven.
Het enkelvoudig tarief voor elektriciteit daalt van 22,238 cent per kilowattuur (inclusief btw) naar 21,568 cent per kilowattuur.
Het sociaal tarief voor gas daarentegen stijgt. Dat bedraagt vanaf 1 oktober 4,902 cent per kilowattuur, tegenover 4,471 cent per kilowattuur vandaag.
In de marge: Doorgaans is het sociaal tarief 30 procent goedkoper dan het gemiddelde tarief.


• Een Belgische referentieprijs voor aardgas
Fluxys voegt begin volgende maand de gashandelsdiensten samen. Daardoor zal er vanaf dan 1 referentieprijs zijn voor gas.
De overstap naar één index, genaamd de ZTP-index, is het gevolg van de beslissing van Fluxys om de twee bestaande gashandelsdiensten “ZTP notional” en “ZTP physical” samen te voegen op 1 oktober 2023.
Volgens de gasnetbeheerder lag de ZTP-index in 2022 gemiddeld 14 procent lager dan de Nederlandse TTF-index dankzij de goede verbindingen van het Belgische net met alle bronnen voor de Noordwest-Europese markt.


• Geen remgeld voor jongeren met verhoogde tegemoetkoming
Vanaf 1 oktober betaal je als kind of jongvolwassene (tot 25 jaar) geen remgeld meer bij de huisarts en specialist als je recht hebt op de verhoogde tegemoetkoming en een globaal medisch dossier hebt. Dat meldt het socialistische ziekenfonds Solidaris. Momenteel betaalt die groep nog 3 euro remgeld.
Niet-geconventioneerde artsen kunnen wel nog een supplement aanrekenen. Supplementen komen boven op het officiële tarief en worden nooit terugbetaald.


• Maximaal 13 weken opzegtermijn bij ontslag
Vanaf 28 oktober 2023 zal een werknemer die de arbeidsovereenkomst opzegt nooit meer dan 13 weken opzegtermijn moeten presteren.
Bij ontslag door de werknemer bedraagt de opzeggingstermijn sinds 1 januari 2014 in principe maximaal 13 weken. Dit geldt zowel voor je arbeiders als je bedienden. Maar op dat principe bestaan momenteel nog een paar uitzonderingen (voor bedienden). Zo wordt de anciënniteit berekend op basis van twee periodes als iemand voor 2014 al in dienst was. In die gevallen kon de opzegtermijn meer bedragen dan dertien weken.
Daarom heeft de wetgever beslist om de wetgeving aan te passen. Door die wijziging bedraagt de opzegtermijn vanaf volgende maand in alle gevallen maximaal 13 weken.

• Gps-proef bij rijexamen rijbewijs B
Vanaf 1 oktober zullen kandidaat-bestuurders die voor hun rijbewijs B gaan ook verplicht een gps-proef moeten afleggen tijdens hun praktisch rijexamen.
Voortaan moeten kandidaten tijdens het onderdeel ‘zelfstandig rijden’ tonen dat ze zowel aanwijzingsborden als gps-instructies kunnen volgen. Ze kunnen kiezen of ze de gps van het eigen voortuig gebruiken of een gratis app op de smartphone. Voor wie niet beschikt over een toestel, zal de examinator een toestel voorzien.
Voor de aanpassing verwijst Vlaams minister Lydia Peeters (Open Vld) naar een studie van de Universiteit Hasselt. “Die toonde het belang aan tijdens het rijexamen te testen of kandidaat-bestuurders vlot en correct met de gps kunnen omgaan, aangezien de kans zeer reëel is dat bestuurders na het behalen van hun rijbewijs geregeld met een gps naar hun bestemming zullen rijden.”


• Rijexamen AM met speedpedelec
Vanaf 1 oktober kan de examinering om te mogen rijden met een speedpedelec ook effectief met een snelle elektrische fiets gebeuren. Tot nu verliep dergelijk examen steeds met een bromfiets.
Het rijbewijs AM kan voortaan dus worden behaald met een bromfiets of een speedpedelec.
De elektrische fietsen die tot 45 kilometer per uur kunnen rijden zijn aan een steile opmars bezig. Begin dit jaar waren er 65.650 ingeschreven in Vlaanderen. “Hoewel de speedpedelec een geweldig vervoersmiddel is, kunnen we niet blind zijn voor de ongevallencijfers”, zegt minister Peeters. “538 ongevallen vorig jaar: dat zijn geen cijfers om licht over te gaan. Elke maatregel die we hieromtrent gaan nemen, is gericht op meer verkeersveiligheid.”
De hervorming van de rijopleiding gaat overigens pas op 1 maart volgend jaar in. Die stond normaal ook voor 1 oktober gepland, maar wordt nu uitgesteld. Vanaf dan wordt het vormingsmoment voor vrije begeleiding opnieuw ingevoerd en de minimale oefenperiode voor kandidaat-bestuurders wordt vastgelegd op vijf maanden, tot nu was dat drie maanden.


• Grotere regenwaterput
Wie bouwt of verbouwt, moet vanaf 2 oktober een regenwaterput van minstens 5.000 liter laten steken. Bij een dakoppervlak groter dan 80 m² hoort voortaan een put van 7.500 liter. Is het dak groter dan 120 m², dan moet de put minstens 10.000 liter kunnen opvangen.
De maatregel maakt deel uit van de plannen van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) om Vlaanderen beter te wapenen tegen de droogte en mensen thuis over voldoende water te laten beschikken. “Elke druppel telt”, stelt Demir. “Daarom scherpen we de hemelwaterverordening aan: regenwater opvangen en hergebruiken wordt de regel, net als meer ruimte om water in de bodem te laten sijpelen. Regenwater afvoeren wordt de uitzondering.”
De nieuwe regels gelden enkel voor nieuwe projecten zoals nieuwbouw, grondige verbouwingen of ingrepen aan de afval- én hemelwatervoorziening.


• Thalys verdwijnt en wordt Eurostar
Vanaf 1 oktober worden de rode Thalys-treinen onderdeel van Eurostar. De fusie tussen de twee operatoren van hogesnelheidstreinen werd al in 2019 gelanceerd, maar ging dit jaar een nieuwe fase in. De merknaam Thalys verdwijnt, net zoals de applicatie en de website. Tickets kopen voor treinreizen tussen Frankrijk, België, Nederland en Duitsland kan voortaan via eurostar.com.
Het nieuwe Eurostar-logo, een ster met een ‘e’ errond, prijkt al enkele maanden op de rode Thalys-treinen. Aan het uitzicht van de treinen en de dienstverlening aan boord wordt voor de rest niet geraakt. “Brussel vormt het centrum van de ster”, aldus Gwendoline Cazenave, CEO van Eurostar Group, bij de voorstelling van het nieuwe logo begin dit jaar. Niet alleen is de hoofdzetel van de groep in de Belgische hoofdstad gevestigd, “Brussel vormt ook het centrum van ons netwerk, waar we op minder dan twee uur zijn van al onze bestemmingen”.


• Sociaal tarief elektriciteit daalt, aardgas stijgt
Net als het vorige kwartaal daalt het sociaal tarief voor elektriciteit vanaf oktober, terwijl dat voor aardgas stijgt. Dat blijkt uit berekeningen door de federale energieregulator CREG. Het sociaal tarief is een verminderd tarief voor bepaalde categorieën personen of huishoudens en is bij alle leveranciers hetzelfde.
Gemiddeld zullen de sociale tarieven voor elektriciteit voor oktober 2% dalen in vergelijking met het vorige kwartaal. Het sociaal enkelvoudig tarief voor elektriciteit bedraagt vanaf oktober 21,568 cent per kilowattuur, inclusief btw.
Het sociaal tarief voor aardgas stijgt met 9,6% in vergelijking met het voorgaande kwartaal. Het sociaal tarief bedraagt nu 4,902 cent per kilowattuur, inclusief btw.


• Nicotinezakjes verboden
Vanaf 1 oktober mogen in België geen nicotinezakjes meer verkocht worden. Die zakjes bevatten geen tabak, maar wel een vulsel met nicotine en smaakstoffen. Ze worden onder de bovenlip geplaatst om nicotine af te geven in het bloed. Ze kunnen tot 90 milligram nicotine bevatten, bijna negen keer zoveel als een normale sigaret.
Verschillende wetenschappelijke studies hebben de gevaren van nicotinezakjes aangetoond, vooral voor jongeren. Ze bevatten genoeg nicotine om afhankelijkheid te veroorzaken en hebben een schadelijk effect op de hersenen.
In het kader van het antitabaksplan, dat ondertekend werd door federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) en 23 andere ministers, werd op 14 maart een Koninklijk Besluit gepubliceerd dat de verkoop van nicotinezakjes verbiedt.


• Politiemensen krijgen weddeverhoging
Vanaf 1 oktober treedt het sectoraal akkoord in werking dat minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V) ruim anderhalf jaar geleden overeenkwam met de politievakbonden. “Dit betekent onder meer dat de politiemensen voor het eerst sinds de politiehervorming een weddeverhoging zullen krijgen”, aldus de minister.
In het Belgisch Staatsblad is dinsdag het Koninklijk Besluit gepubliceerd voor de uitvoering van het akkoord dat de minister in januari vorig jaar had gesloten met politievakbonden VSOA en NSPV. “Een historisch akkoord”, aldus minister Verlinden, “dat vanaf vandaag wordt uitgevoerd”. De belangrijkste krijtlijnen zijn een weddeverhoging en een forfaitaire onkostenvergoeding voor thuiswerk.
Normaal gezien moest dat akkoord reeds in januari van dit jaar in werking treden. Bij de begrotingsopmaak werd echter beslist de uitvoering uit te stellen én te spreiden in de tijd – tot onvrede van de politiebonden. Het komt erop neer dat de agenten vanaf 1 oktober 45% van de afgesproken weddeverhoging zullen krijgen. De komende twee jaar volgt in oktober telkens het vervolg van de weddeverhoging.
Daarnaast zullen politiemedewerkers, die de mogelijkheid hebben van thuis uit te werken, vanaf 1 oktober ook een vergoeding kunnen ontvangen voor de gemaakte onkosten, die even hoog is als die van de federale ambtenaren.


• RSZ-korting voor wie langdurig werklozen aanneemt
De Vlaamse regering hervormt vanaf 1 oktober de subsidie voor langdurig werklozen. Werkgevers kunnen voortaan een ‘doelgroepvermindering’ krijgen voor personen die al twee jaar of langer niet aan de slag zijn. Dat moet het voor bedrijven aantrekkelijker maken om hen aan te werven, volgens Vlaams minister van Werk Jo Brouns (CD&V).
Concreet gaat het om een RSZ-korting van ongeveer 1.000 euro per kwartaal, met een maximum van 4.000 euro per werknemer. Die zal gedurende vier kwartalen gelden. De doelgroepvermindering kan toegekend worden aan alle werkgevers, zonder beperking van het type arbeidsovereenkomst.
De RSZ-korting vervangt de bestaande aanwervingsincentive. De maatregel is gericht op zowel langdurig werkzoekenden als andere potentiële werknemers die minstens twee jaar niet actief zijn op de arbeidsmarkt, zoals langdurig zieken.
De hervorming maakt deel uit van het akkoord ‘Iedereen nodig, iedereen mee’ met de sociale partners. Daarmee wil de regering werken richting de doelstelling van een werkzaamheidsgraad van 80%.